بررسی اثربخشی برنامه مدیریت خطر بر میزان خطاهای دارویی پرستارانبخش های مراقبت ویژه

زمینه و هدف: ایمنی بیمار به طور اعم و خطاهای دارویی به طور اخص، از شاخص های مهم کیفیت مراقبت در بیمارستان ها هستند. مدیریت خطر، رویکردی مهم و اصلی برای پیشگیری حوادث ناشی از خطاهای دارویی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه مدیریت خطر بر میزان خطاهای دارویی پرستاران بخش های مراقبت ویژه انجام گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر، یک مطالعه کارآزمایی غیرتصادفی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با یک گروه کنترل است که در سال 1399 در دو بیمارستان تهران انجام گرفته است. یکی از بیمارستان ها به طور تصادفی، گروه آزمون و دیگری گروه کنترل در نظر گرفته شد. بعد از اعمال معیارهای ورود و خروج، 150 پرستار در این دو بیمارستان (هر گروه 75 پرستار) به روش در دسترس انتخاب شدند. برای گروه آزمون، برنامه مدیریت خطر اجرا شد. ابزارهای جمع آوری داده ها شامل، پرسشنامه جمعیت‌شناختی و شغلی پرستاران، پرسشنامه خودگزارشی خطای دارویی 14 عبارتی ویکفیلد و چک لیست مشاهده ای کیفیت دارو درمانی پرستاران بود. داده ها در مرحله قبل و بعد از مداخله جمع آوری و با نرم افزار spss نسخه 16 و آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: براساس نتایج آماری آزمون تی‌مستقل در اطلاعات جمعیت‌شناختی و شغلی، همچنین میزان خطاهای دارویی قبل از مطالعه، هر دو گروه یکسان بودند (p>0/05). پس از انجام مداخله، تفاوت میزان خطاهای دارویی در دو گروه به لحاظ آماری معنادار بود (p<0.005) که نشان‌دهنده کاهش خطای دارویی برای پرستاران گروه مداخله نسبت به گروه کنترل است. همچنین نتایج نشان داد که میزان خطای دارویی مشاهده شده در پرستاران به طور معناداری بیش از خطای گزارش شده توسط آن‌ها است (p<0.001).نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از موثر بودن اجرای برنامه مدیریت خطر بر کاهش خطاهای دارویی پرستاران است. اجرای برنامه مدیریت خطر به عنوان راهکاری برای ارتقای دارو درمانی ایمن به پرستاران و دستیابی به مراقبت های پرستاری ایمن و مطلوب، توصیه می شود.

Effect of risk management program on the rate of medication errors among intensive care unit nurses

Background Aim: Patient safety in general and medication errors in particular are the important indicators of hospital care quality. Risk management is an important and fundamental approach to preventing events caused by medication errors. The aim of this study was to determine the effect of risk management program on the rate of medication errors among intensive care unit nurses.Methods Materials: The present study was a nonrandomized pretest, posttest study with a control group, conducted in 2020 in two hospitals in Tehran. The hospitals were randomly assigned to either an experimental group or a control group. According to the inclusion and exclusion criteria, 150 nurses (75 nurses in each group) were selected by the convenience sampling method. For the experimental group, a risk management program was implemented. Data collection tools included the nurses rsquo; demographic questionnaire, the 14item Wakefield medication error selfreporting questionnaire, and the nurses rsquo; medication quality checklist. Data was collected before and after the intervention and analyzed by the SPSS software version 16 using descriptive and inferential statistics.Results: The results of independent ttest showed no statistically significant difference between two groups in demographic information and the rate of medication errors before the study (P>0.05). After the intervention, difference in the rate of medication errors was statistically significant between the two groups (P<0.005), indicating a decrease in medication errors in the nurses of the experimental group compared to the control group. The results also showed that the rate of medication error observed in nurses was significantly higher than the error reported by them (P<0.001).Conclusion: The results showed that the implementation of risk management program was effective in reducing nurses rsquo; medication errors. Implementing a risk management program is recommended to nurses as a way to promote safe medication and achieve safe and desirable nursing care.