بررسی عوامل موثر بر پذیرش واکسن کووید-19 براساس الگوی چرخه تغییر رفتار در استان بوشهر در سال 1399: مطالعه ای در بستر وب

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت پذیرش واکسن کووید19 جهت پایان پاندمی بیماری کرونا، مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر پذیرش واکسن کووید19 براساس الگوی چرخه تغییر رفتار و مولفه‌های سه گانه آن (توانایی، فرصت و انگیزه) انجام یافته است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 1102 فرد بالای 18 سال ساکن استان بوشهر از 28 بهمن تا 10 اسفند سال 1399 به شیوه نمونه گیری چندمرحله ای و به شیوه آنلاین بررسی شدند. جهت جمع آوری داده ها لینک پرسشنامه ویژگی‌های جمعیت شناختی، سوالات سازه های مربوط به مولفه های الگوی چرخه تغییر رفتار و سوالات مربوط به سنجش پذیرش واکسن کووید19 در پلت فورم واتساپ تکمیل و بررسی شد. داده ها در نرم افزار spss ویرایش 22 تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج مطالعه نشان داد که اکثر شرکت کنندگان تمایل به تزریق واکسن ایرانی (726 نفر معادل 65.9%) داشتند. از بین عوامل جمعیت شناختی تنها جنس با پذیرش واکسن ارتباط داشت و مردان پذیرش بیش‌تری برای واکسیناسیون داشتند (0.022=p). از بین سازه های الگو بیش‌ترین پیشگویی‌کنندگی مربوط به سازه حمایت اجتماعی در مولفه فرصت بود (0.001>p و 0.55=β و 0.183=b). از بین سازه های مولفه انگیزه، نقش اجتماعی (0.001>p و 0.118=β و 0.162=b) و در مولفه توانایی، سازه تنظیم رفتاری (0.001>p و 0.152=β و 0.155=b) بیش‌ترین پیشگویی کنندگی پذیرش واکسن را داشتند. به طور کل سازه های مولفه فرصت بیش‌ترین تاثیر را بر پذیرش واکسن داشتند.نتیجه‌گیری: جهت افزایش پذیرش واکسیناسیون کووید19، باید از طریق ایجاد فرصت و ارایه حمایت اجتماعی، جلوه دادن واکسیناسیون به عنوان یک وظیفه اجتماعی و نیز افزایش تنظیم رفتاری (افزایش درک توانایی انجام واکسیناسیون به منظور پیشگیری از بیماری و قطع زنجیره انتقال بیماری) اقدام نمود.

Factors influencing COVID-19 vaccine acceptance based on the behavioral change wheel model in Bushehr province in 2021: A web-based study

Background Aim: Considering the importance of COVID19 vaccine acceptance to end the corona disease pandemic, the study was conducted to determine the factors affecting the vaccine acceptance based on the behavioral change wheel mode and its components (capability, opportunity, and motivation).Methods Materials: In this crosssectional study, 1102 adults aged 18 years and older living in Bushehr province were selected by multistage sampling method from February 16 to 28, 2021. To collect the data, a questionnaire including demographic characteristics, questions on the constructs related to the behavioral change wheel model components and questions on the COVID19 vaccine acceptance was completed on WhatsApp platform. Data was analyzed using the SPSS software version 22.Results: The results of the study showed that most participants tended to receive the Iranian vaccine (726 people or 65.9%). Among the demographic factors, only gender was associated with vaccination, and men were more likely to accept to be vaccinated (P=0.022). Among the model constructs, the most predictive construct was related to social support in the opportunity component (P<0.001, beta;=0.55 and B=0.183). In the motivation component, social role (P<0.001 and beta;=0.118 and B=0.162) and in the capability component, behavioral regulation (P<0.001 and beta;=0.152 and B=0.155) had the highest predictor of vaccine acceptance. In general, constructs of opportunity component had the greatest impact on vaccine acceptance.Conclusion: In order to increase the acceptance of COVID19 vaccination, opportunities should be provided through social support, vaccination should be introduced as a social role, and behavioral regulation, in other words, understanding of the ability to vaccinate to prevent the disease and break the disease transmission chain should be promoted.