بررسی عوامل پیشگویی‌کننده رفتارهای پیشگیری از حوادث خانگی براساس نظریه انگیزش-محافظت در کودکان زیر پنج سال

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت پیشگیری از حوادث، به ویژه در کودکان زیر 5 سال، مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل پیشگویی‌کننده حوادث خانگی در کودکان زیر 5 سال براساس نظریه انگیزش محافظت در شهر بوشهر اجرا شده است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تعداد 700 مادر دارای کودک 6 ماه تا 5 سال تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر بوشهر از فروردین تا شهریور 1397 به شیوه نمونه گیری دردسترس بررسی شدند. جهت جمع‌آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا، مشتمل بر ویژگی های جمعیت‌شناختی، سوالات مربوط به سازه های انگیزش محافظت و سوالات مربوط به رفتارهای پیشگیری‌کننده از بروز حوادث خانگی استفاده شد. داده ها در نرم‌افزار spss ویرایش22 تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: در این مطالعه 86% مادران (602 نفر) خانه دار و 46% آن‌ها (326 نفر) تحصیلات دانشگاهی داشتند. شایع‌ترین رفتار پیشگیری‌کننده از حادثه، دور از دسترس قرار دادن داروها، مواد شیمیایی و سموم (98%) بود. پیشگویی کننده های رفتار پیشگیری از حوادث خانگی در کودکان زیر5 سال، سازه خودکارآمدی (0.001>p و 0.259=b) و هزینه درک شده (0.001>p و 0.159=b) بود که بیش‌ترین پیشگویی‌‌کنندگی را سازه خودکارآمدی در افزایش انجام رفتار پیشگیری‌کننده داشت. براساس مدل رگرسیون خطی، این دو سازه به همراه سابقه قبلی حادثه در مجموع 15% (0.150= r2) از تغییرات رفتار را پیشگویی می کردند.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، نظریه انگیزش محافظت پیشگویی‌کننده ضعیفی برای رفتار پیشگیری از حوادث خانگی است و در برنامه های آموزشی با تاکید بر ارتقای خودکارآمدی و نیز ارایه کمک‌هایی جهت کاهش موانع و دشواری‌های ایجاد ایمنی در منزل (کاهش هزینه درک شده) می توان گامی جهت کاهش حوادث خانگی در کودکان زیر 5 سال برداشت.

Predictor factors for household accident prevention behavior based on protection-motivation theory in children under 5 years

Background Aim: Considering the importance of accidents prevention especially in children under 5 years, the study was conducted to determine the predictor factors for household accidents in children under 5 years based on protectionmotivation theory (PMT) in Bushehr.Methods Materials: In this descriptive study, 700 mothers with a child aged 6 months to 5 years, referred to health centers in Bushehr were selected by the convenience sampling method from March to August 2018. To collect the data, a valid and reliable selfstructured questionnaire including demographic characteristics, questions on constructs of PMT and questions on the household accidents prevention behaviors was used. Data were analyzed by the SPSS software version 22.Results: In this study, 86% of mothers (602) were housekeeper and 46% (326) had academic education. The most common accident prevention behavior was preventing access to drugs, chemicals and toxins (98%). Perceived selfefficacy (P<0.001, B=0.259) and perceived cost (P<0.001, B=0.159) were significant predictors for household accident prevention behaviors in children under 5 years, and perceived selfefficacy was the most predictors construct. Based on the linear regression model, these two constructs along with a history of prior accident, predicted 15% (R2=0.150) of behavioral changes.Conclusion: According to the results of the study, the PMT is a poor predictor for accident prevention behavior, and in educational programs, emphasis on promoting selfefficacy and providing assistance to reduce barriers and difficulties in creating safety in the home (decreasing perceived cost) are necessary for reducing household accidents in children under 5 years.