وضعیت بهداشتی آرایشگاه‌های زنانه و مردانه شهر سنقر (92-1391)

توجه به بهداشت و بهسازی محیط پیرامون انسان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آرایشگاه از جمله اماکنی است که توجه به بهداشت و بهسازی آن قابل اهمیت است زیرا عدم رعایت بهداشت و استفاده از وسایل و ابزار کار آلوده مانند حوله، برس و تیغ منجر به گسترش عفونت‌های میکروبی، ویروسی، قارچی، باکتریایی و بیماری‌های پوستی، اگزما، زگیل، تراخم، کزاز، کچلی و شپش می‌شود (1). مطالعه توصیفی مقطعی حاضر به‌منظور بررسی وضعیت بهداشتی آرایشگاه‌های زنانه و مردانه شهر سنقر در سال 92-1391 انجام شد. تعداد 285 آرایشگاه (215 زنانه و 65 مردانه) ‌در این تحقیق سرشماری شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق مشاهده، مصاحبه، تکمیل پرسشنامه و چک‌لیست در تمامی آرایشگاه‌های زنانه و مردانه شهر سنقر جمع‌آوری شد. پرسشنامه‌ها در 5 بخش بهداشت فردی، بهداشت لوازم کار، وضعیت ساختمان، بهداشت محیط کار و شاخص‌های متفرقه تقسیم‌بندی شد. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که از بین آرایشگران مورد بررسی 1/7 درصد زنان و 6/3 درصد مردان دارای تحصیلات دانشگاهی، 65 درصد زنان و 74 درصد مردان دارای تحصیلات دبیرستانی، 72/27 درصد زنان و 53/21 درصد مردان دارای سواد ابتدایی و راهنمایی بودند که با مطالعه قانع‌پور و همکاران مشابهت دارد (2). در مطالعه قانع‌پور و همکاران از بین 87 آرایشگر زن، 7/20 درصد دارای تحصیلات دانشگاهی، 5/65 درصد دیپلم و بقیه تحصیلاتی در سطح راهنمایی و پایین‌تر داشتند. همچنین از بین 285 آرایشگاه مورد بررسی، 82/28 درصد زنانه و 5/18 درصد مردانه فاقد پروانه کسب بودند. در 4/32 درصد زنانه و 85/13 درصد مردانه افراد شاغل بدون کارت معاینه پزشکی و 18 درصد زنانه و 12 درصد مردانه دوره ویژه بهداشت صنوف را نگذرانده بودند. نبود جعبه کمک‌های اولیه در 82/21 درصد زنانه و 08/23 درصد مردانه، نواقصات ساختمانی با 45/31 درصد زنانه و 81/20 درصد مردانه و نبود کپسول اطفای حریق در 8/62 درصد زنانه و 8/67 درصد مردانه، سایر نواقصات بهداشتی در این آرایشگاه‌ها را تشکیل می‌داد. یافته‌های مذکور با مطالعات پرهیزکار و همکاران و معزی و همکاران مشابهت دارد (3 و 4). بیشترین ماده گندزدای مصرفی در آرایشگاه‌های زنانه و مردانه، میکروتن بود. در 1/79 درصد آرایشگاه‌های زنانه و 47/78 درصد آرایشگاه‌های مردانه، متصدیان از مسری بودن بیماری ایدز و هپاتیت بی‌اطلاع بوده و 2/52 درصد آرایشگاه‌های زنانه و 07/43 درصد آرایشگاه‌های مردانه با بیماری‌های مرتبط با شغل آرایشگری آشنایی اولیه داشتند. در بررسی انجام‌شده توسط صدیقی و همکاران در سال 1386 مشخص گردید که بیشتر واحدهای زن (6/66%) و مرد (4/65%) از آگاهی خوب در مورد ماهیت بیماری ایدز برخوردار بودند و در مورد آگاهی از نحوه انتقال بیماری ایدز، بیشتر زنان (7/40%) آگاهی خیلی ضعیف و بیشتر مردان (3/59%) آگاهی ضعیف داشتند (5). همچنین انجام اعمال غیرقانونی نظیر تاتو و الکترولیز ظاهراً در هیچ‌یک از آرایشگاه‌های تحت مطالعه انجام نمی‌گرفت. احتمالاً به‌دلیل شرکت درصد بیشتری از آرایشگران مرد در دوره‌های ویژه اصناف، آرایشگاه‌های مردانه از جنبه بهداشت لوازم کار، بهداشت فردی و وضعیت ساختمان نسبت به آرایشگاه‌های زنانه از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار بودند. لذا در جهت بهبود این وضعیت بهتر است سختگیری بیش از پیش در امر حضور آرایشگران در دوره‌های ویژه صنوف صورت گیرد.