سنجش سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده در رابطه با مصرف سیگار در نوجوانان

زمینه: بسیاری از افراد سیگاری، عادت سیگار کشیدن خود را در دوره نوجوانی شروع کرده‌اند و پیشگیری از مصرف سیگار در نوجوانان یکی از اولویت‌های سلامت همگانی در سراسر دنیاست. مطالعه حاضر با هدف سنجش سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده در رابطه با مصرف سیگار در نوجوانان انجام شده است. روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی می‌باشد، که بر روی 215 نفر از دانش‌آموزان (19-14 ساله) دبیرستان‌های زرندیه انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه طراحی‌شده بر اساس سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده در رابطه با مصرف سیگار بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های تی مستقل، رگرسیون لجستیک و همچنین با روش‌های آماری توصیفی تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: در این مطالعه 41/14 درصد از نوجوانان، مصرف‌کننده فعلی سیگار بودند و متغیرهای خانواده سیگاری، دوست سیگاری، نگرش، نرم‌های انتزاعی، کنترل رفتاری درک‌شده و انتظار پیآمد منفی در مجموع 7/42 درصد واریانس قصد رفتاری مصرف سیگار را توضیح می‌دادند. همچنین تفاوت آماری معناداری بین میانگین نمره همه سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده در افراد سیگاری و غیرسیگاری وجود داشت (001/0p < ). نتیجه‌گیری: نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده، یک‌مدل موثر در پیشگویی مصرف سیگار در نوجوانان است. پیشنهاد می‌شود یافته‌های پژوهش حاضر به‌عنوان پایه‌ای برای طراحی مداخلات پیشگیری از مصرف سیگار در نوجوانان مورد استفاده قرار گیرد.