نصب سیستم‌های پزشکی از راه دور در زندان عمومی شهرستان کرمان برای کاهش ارجاعات زندانیان به پزشکان متخصص خارج از زندان

در طی دهه اخیر با پیشرفت‌های مهم در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، روند ارایه خدمات بهداشتی و درمانی به نوبه خود دچار تغییرات مهمی شده است. شاید بتوان حوزه پزشکی از راه دور (تله‌مدیسین) را یکی از مهم‌ترین این تغییرات مثال زد.یکی از جاهایی که پزشکی از راه دور می‌تواند کمک‌کننده باشد ارایه خدمت از راه دور به زندان‌هاست. رساندن خدمات پزشکی به زندانیان، چالش بسیار بزرگی برای مسیولین زندان و مسیولین بهداشتی است. گاهی اوقات به‌دلایل مختلف، مسیولین زندان تصمیم به ارجاع بیماران به خارج از زندان می‌گیرند. این کار بسیار پرهزینه و حتی خطرناک است. بعضی اوقات حتی خود زندانیان به‌دلیل این‌که نمی‌خواهند با لباس زندان در محیط خارج دیده شوند از اعزام به خارج از زندان پرهیز می‌کنند (1).در سال‌های اخیر در برخی از کشور‌های جهان مانند استرالیا و آمریکا تلاش شده تا از تله‌مدیسین برای کاهش ارجاعات به خارج از زندان استفاده شود که نتایج بسیار موفق و قابل‌توجهی نیز به‌دست آمده است (5-2).نکته بسیار مهمی که قبل از نصب هرگونه سیستم پزشکی از راه دور باید به آن توجه کرد انجام یک نیازسنجی دقیق است. بسیار مهم است که ابتدا پیش‌بینی کنیم که خدمت پزشکی از راه دور تا چه حد می‌تواند موثر باشد و در جلوگیری از سفرهای غیرضروری و هم‌چنین بالابردن سرعت و کیفیت خدمت کمک کند. چنین کاری تاکنون در کشور انجام نشده است و بنابراین تحقیق حاضر با هدف تاثیر نصب سیستم تله‌مدیسین در زندان عمومی شهر کرمان و برقراری ارتباط با بیمارستان‌های تخصصی این شهر بر کاهش ارجاعات به خارج از زندان انجام گرفت. پس از اخذ مجوز و با مراجعه به دفاتر پزشکی زندان، لیستی از کلیه اعزام‌های 4 ماهه آخر سال 1389 تهیه شد. سپس تمامی این موارد با دقت بررسی شد و مدل‌های فرضی برای تک تک ارجاعات ساخته شد تا به این سوال پاسخ داده شود که اگر سیستم پزشکی از راه دور برای تمام تخصص‌ها بین زندان و بیمارستان تخصصی برقرار بود آیا باز هم نیاز به این ارجاع بود یا نه؟ در مواردی که لازم بود با پزشکان متخصص مختلف تماس گرفته می‌شد و ضمن توضیح کامل از آن‌ها پرسیده می‌شد که در این مورد در صورت مشاهده شرح حال و عکس‌های بیمار، آیا فکر می‌کنید که نیازی به ارجاع بیمار بوده است یا نه؟در مجموع ظرف مدت 3 ماه، 134 مورد ارجاع شامل 122 مرد، 11 زن و یک نوزاد از زندان به بیمارستان‌های تخصصی صورت گرفته بود. علت ارجاعات بسیار متنوع بودند. اما شایع‌ترین علت مراجعه، ویزیت معمولی توسط متخصص بود که 47 مورد (35%) از ارجاعات را تشکیل می‌داد. بر طبق گزارش درمانگاه زندان، بسیاری از ویزیت‌ها برای مشاوره و گاهاً گرفتن وقت عمل بود که احتمالاً بسیاری از این ویزیت‌ها از راه دور با همکاری پزشک زندان امکان‌پذیر می‌شد. بر عکس، بسیاری از ارجاعات حتی در صورت وجود سیستم پزشکی از راه دور نیز قابل پیشگیری و اجتناب نبودند. در مجموع، تیم بررسی‌کننده به این نتیجه رسید که در صورتی که بین زندان و بیمارستان‌های تخصصی، ارتباطی با استفاده از ابزار لازم مانند دوربین دیجیتال و خط اینترنت پرسرعت برقرار می‌شد احتمالاً حدود 40-35 درصد از ارجاعات قابل پیشگیری بودند.اگر تجهیزات لازم برای انجام مشاوره از راه دور به علاوه برقراری یک ارتباط مخابراتی قوی و موثر با هم باشند می‌توان تا حدود قابل ملاحظه‌ای از ارجاعات را کاهش داد که در واقع رقمی بسیار قابل‌ملاحظه و با ارزش می‌باشد و ارزش سرمایه‌گذاری روی تله‌مدیسین در زندان را توجیه می‌کند