بررسی هورمون های استروئیدی در شیرگاومیش های غیر باردار و در دوره های مختلف بارداری

زمینه: شیر یکی از منابع با ارزش تغذیه انسان است. اما اخیراً گزارشاتی وجود دارد که سلامت آن را به دلیل وجود هورمون های استروئیدی زیرسؤال برده است. مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان وقوع هورمون های استروژنی شامل استرون، 17بتا-استرادیول و استریول در شیر خام و پاستوریزه گاومیش های آبستن و غیرآبستن انجام گردید.روش ها: نمونه های شیر جمع آوری شده با استفاده از روش های استخراج مایع- مایع، غیرکونژوکه شدن با آنزیم گلوکورونیداز/ سولفاتاز و با کمک ستون های استخراج فاز جامد 18 کربنه تخلیص شدند و استروژن ها با استفاده از روش کروماتوگرافی مایع با آشکارساز فلورسانس آنالیز گردیدند.یافته ها: مقادیر آزاد (ng/l0/77±1/554) و تام (ng/l7/44±16/701) استرون دارای بیشترین مقدار بودند و به دنبال آن 17بتا- استرادیول (e2) بیشترین سهم را به خود اختصاص داده بود درحالی که مقادیر استریول (e3) پایین تر از حد تشخیص بود (ng/l10). کمترین (ng/l4/4±1/28e2: و 0/77±1/554e1:) و بیشترین (ng/l1/9±2/108e2: و 8/123±7/1014e1:) غلظت استروژن ها در شیرخام، به ترتیب در حیوانات غیرآبستن و در سه ماهه سوم آبستنی تشخیص داده شد. غلظت استروژن ها در شیرهای پاستوریزه، تفاوت معناداری (05/0p>) را با غلظت آ نها در شیرهای خام نشان نداد.نتیجه گیری: شیر گاومیش به دلیل دارا بودن چربی بیشتر، حاوی مقادیر بیشتری از هورمون های استروژنی است؛ از این رو مصرف شیر گاومیش، به ویژه شیر حاصله از حیوانات باردار در سه ماهه آخر آبستنی، شاید به عنوان یکی از فاکتورهای خطر ابتلا به سرطان محسوب شود.