تحلیل نقش گردشگری درتوسعۀ پایدار منطقه ای و رتبه بندی عوامل تاثیرگذار آن براساس مدل f'anp (مطالعۀ موردی: شهرستان مراغه)
|
|
|
|
|
نویسنده
|
افسری رسول ,زبردست اسفندیار
|
منبع
|
جغرافيا و توسعه ناحيه اي - 1396 - دوره : 15 - شماره : 1 - صفحه:77 -100
|
چکیده
|
اهداف: گردشگری یک عامل مهم در استقرار منابع گوناگون و توسعۀ مناطق کمتر توسعه یافته بهشمار می رود. با بهره گیری حساب شده از توسعۀ گردشگری، می توان زمینۀ توسعۀ اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی و محیط زیستی بسیاری از مناطق محروم را فراهم آورد. در این پژوهش، هدف این است که نخست نقش گردشگری در توسعۀ منطقه ای شهرستان مراغه بررسیگردد؛ سپس عوامل تاثیرگذار گردشگری در منطقه اولویت بندی شود. همچنین راهکارهایی برای توسعه پایدار گردشگری ارائه شود تا ضمن افزایش منافع حاصل از آن، بتوان تاثیرات منفی آن را به حداقل کاهش داد.روش: این پژوهش با توجّه به نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی ـ تحلیلی و همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان، متخصّصان (اساتید دانشگاهی رشته های مربوط)مسئولین سازمانها و ادارات و مردم محلّی شهرستان مراغه، با جامعۀ آماری 15000 نفر و تعداد نمونه 400 نفر است. روش گردآوری دادهها و اطّلاعات در این پژوهش، روش کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه) است. برای تجزیه وتحلیل دادهها و آزمون فرضیات پژوهش از تحلیل رگرسیون خطّی ساده، آزمون t و مدل f'anp استفاده شده است.یافته ها/ نتایج: نتایج پژوهش حاکی از این است که ضریب تعیین بین متغیّر مستقل (توسعۀ گردشگری) متغیّر وابسته (توسعۀ اقتصادی) برابر 13/0 است. به عبارت دیگر، توسعۀ گردشگری 13درصد تغییرات متغیّر وابسته را توجیه می کند. همچنین در بُعد اجتماعی و فرهنگی نیز توسعۀ گردشگری 31 درصد تغییرات ایجادشده در متغیّر وابسته را پیش بینی (توجیه) و خطّی بودن رابطه بین دو متغیّر توسعۀ گردشگری و توسعۀ اجتماعی ـ فرهنگی را تایید کرده و نشان می دهد توسعۀ گردشگری همانند بُعد اقتصادی، در بهبود وضعیت اجتماعی و فرهنگی شهرستان نیز تاثیر داشته است. همچنین در بُعد زیست محیطی نیز گردشگری در محل تاثیر گذاشته است. نتایج رتبه بندی عوامل تاثیرگذار نیز براساس ترکیب تحلیل عاملی (fa) و تحلیل شبکه ای (anp) به ترتیب عبارت اند از: افزایش کیفیت محیطزیست، گسترش امکانات بهداشتی و خدمات رفاهی، افزایش حساسیت به محیط، افزایش درآمد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از تحلیل آماری رگرسیون خطّی و آزمون t نشان داد بین توسعۀ گردشگری و توسعۀ اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی منطقه رابطۀ معناداری وجود دارد.
|
کلیدواژه
|
گردشگری، توسعۀ پایدار، منطقه، مدل f'anp، شهرستان مراغه
|
آدرس
|
دانشگاه علم و صنعت ایران, ایران, دانشگاه تهران, ایران
|
پست الکترونیکی
|
zebardast@ut.ac.ir
|
|
|
|
|