مدل‌سازی اثرات بلندمرتبه‌سازی بر تغییرات محیط‌زیست شهری با رویکرد معادلات ساختاری (نمونه موردی: کلان‌شهر اهواز)

امروزه دستیابی به توزیع تراکم مناسب و پایدار در سطح شهرها برای ارتقاء کیفیت زندگی و بهبود محیط‌زیست شهری از ضرورت‌های توسعۀ شهری محسوب می‌شود. توسعۀ روزافزون جمعیت شهرنشین، محدودیت منابع و لزوم بهره‌وری مناسب از امکانات موجود، اهمیت توجه به مقولۀ بلندمرتبه‌سازی و محیط‌زیست شهری در شهرها را دوچندان می‌کند. در همین راستا، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات بلندمرتبه‌سازی بر تغییرات محیط‌زیست شهری کلان‌شهر اهواز است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شامل حدود 1302000 نفر از شهروندان اهواز بوده که از میان آنها، با استفاده از فرمول کوکران 386 نفر به‌عنوان نمونۀ آماری انتخاب و مطالعه و بررسی شدند. ابزار استفاده‌شده در این پژوهش، شامل پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته‌ای است که روایی آن به‌صورت محتوایی (صوری) و سازه‌ای و پایایی آن با استفاده از پایایی ترکیبی تایید شد. تحلیل داده‌ها ازطریق تحلیل هم‌بستگی و الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزارهای spss و smart pls  انجام شده است. نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که با توجه به مدل مفهومی آزمون، رابطۀ معناداری[1] بین شاخص‌های پژوهش با روند بلندمرتبه‌سازی شهری مشاهده شده‌است. (0.05>p) و شاخص‌های برازش مدل نیز نشان از برازندگی و تناسب داده‌ها با مدل مفهومی و درنتیجه، تایید مدل است. همچنین، نتایج حاصل از آزمون تی تک‌نمونه‌ای نشان داد که بیشترین تاثیر بر تغییر بلندمرتبه‌سازی شهری بر محیط‌زیست شهری به‌ترتیب مربوط به شاخص زیست‌پذیری با رتبۀ اول، شاخص اقتصادی رتبۀ دوم، شاخص زیرساختی رتبۀ سوم، شاخص کالبدی رتبۀ چهارم، شاخص محیطی رتبۀ پنجم و درنهایت، شاخص اجتماعی رتبۀ آخر است. 

modeling the effects of high-rise construction on urban environmental changes using a structural equation approach (case study: ahvaz metropolis)

today, an appropriate and sustainable density distribution in cities is vital to enhance the quality of life and improve the urban environment within the framework of urban development. the rising urban population, resource limitations, and the need for proper utilization of existing facilities underline the importance of paying further attention to the category of high-rise construction and urban environment in cities. in this regard, the main goal of the present study is to investigate the effects of high-rise construction on changes in the urban environment of ahvaz. the statistical population included about 1,302,000 citizens of ahvaz, from whom a sample of n=386 people was selected using the cochran formula. the main instrument used in this study was a researcher-made questionnaire the content and construct validity of which were as well as its reliability were evaluated and confirmed using composite reliability. data analysis was conducted by correlation analysis and structural equation modeling in spss and smart pls software. the results of structural equation modeling showed that, given the conceptual model of the test, there was a strong and significant relationship between research indicators and the urban high-rise development trend. (p<0.05). the model fit indices also revealed that data fits the conceptual model and, therefore, the model is confirmed. also, the results of the one-sample t-test suggested that the highest impact on the change of urban high-rise construction on the urban environment was related to the livability index, followed by the economic index infrastructure index physical index environmental index, and social index, respectively.