بررسی تاثیر اقتصاد دایره‌ای بر توسعۀ زیست‌پذیری اقتصادی مناطق حاشیه‌نشین شهر تبریز با نقش میانجی کارآفرینی اجتماعی

زیست‌پذیری عوامل متعددی را در بر می گیرد که به شرایط محلی غالب اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بستگی دارد. امروزه زیست‌پذیری پیش‌نیاز زندگی سالم همراه با بقای اقتصادی و اجتماعی است؛ بنابراین برای بهبود کیفیت زندگی بسیار مهم است. در این راستا مفهوم اقتصاد دایره‌ای یا اقتصاد دورانی به‌عنوان مدلی از تولید و مصرف است و پاسخ به کمبود منابع و به‌عنوان محرک گذر به سمت سیستم اقتصادی پایدارتر ترویج شده است؛ به‌طوری‌که چرخه عمر محصولات را افزایش می دهد. این مطالعه تاثیر اقتصاد دایره ای (بازیافت، تولید و مصرف مجدد) بر زیست‌پذیری  اقتصادی با سنجش نقش کارآفرینی اجتماعی را بررسی کرد. این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی بود. 80 نفر از مدیران و کارشناسان حامیان کسب‌وکارهای اجتماعی فعال کلان‌شهر تبریز، جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند که به دو روش نمونه‌گیری تصادفی و گلوله‌برفی انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های استاندارد و محقق‌ساخته در این زمینه استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها توسط نرم افزار smart-pls و با استفاده از آزمون t و ضرایب مسیر (b) نشان داده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، ارتباط مستقیم و معناداری بین مولفه های اقتصاد دایره‌ای (مصرف مجدد، تولید و بازیافت) با زیست‌پذیری  اقتصادی (اشتغال و درآمد، هزینه خانوار و ارزش زمین و مسکن) در سطح معناداری 0.001 وجود داشت. همچنین تاثیر مثبت متغیر میانجی کارآفرینی اجتماعی بر زیست پذیری اقتصادی تایید شد (0.681=b)؛ ازاین‌رو ضرورت کاهش استفاده از منابع طبیعی از طریق استفاده مجدد و بازیافت محصولات در راستای توجه ویژه به زیست‌پذیری  اقتصادی و نقش کارآفرینان اجتماعی با تاثیر اجتماعی و زیست‌محیطی مثبت و توسعه مدل های کسب‌وکار نمایان می‌شود.

exploring the impact of circular economy on boosting the economic viability of marginal areas of tabriz considering the mediating role of social entrepreneurship

livability may include various factors depending on the dominant local socio-economic and cultural conditions. since currently, livability is considered a prerequisite for a healthy life as well as economic and social survival, it would be so significant to improve the quality of life. here, circular economy has been offered as an appropriate way to tackle lack of resources and a driver to have a sustainable economic system. the descriptive-survey study explored the impact of circular economy (recycling, production, and reuse) on economic viability through assessing the role of social entrepreneurship. the statistical population consisted of 80 managers and experts as supporting active social businesses in tabriz. they were selected using random and snowball sampling methods. moreover, standared and researcher-made questionnaires were applied for collecting the data. hypothesis testing was done through smart-pls, using t-test and path coefficients (b). the results showed that there is a positive significant relationship between circular economy components (reuse, production, and recycling) and economic viability (employment and income, household expenses, and values of land and housing) at a significance level of 0.001. moreover, the stody confirmed the positive impact of mediating variable “social entrepreneurship” on “economic viability” (b=0.681). so, it becomes clearly necessary to mitigate the use of natural resources through reusing and recycling products to achieve economic viability, considering the role of social entrepreneurs, positive social and environmental effects, and developing business models.