تحلیل اثرات بخش غیررسمی بر وضعیت خانوارهای روستایی مهاجر (مطالعه موردی: دهستان رشتخوار)

بخش غیررسمی، موضوع بسیار مهم و چالشی در دهه‌های اخیر در شهرهای کشورهای جهان سوم بوده است. در این راستا، مهاجرت به‌‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در استان خراسان رضوی نقش بسیار مهم و پررنگی را در خانوارهای روستایی ایفا می‌‌کند. با توجه به اینکه اغلب خانوارهای روستایی مهارت و استعداد کافی برای مشغول شدن در کارهای شهری را ندارند، به بخش غیررسمی روی می‌‌آورند. در این میان، بخش غیررسمی تبعات و آثار مختلف ازجمله اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوقی بر بنیان خانواده‌‌های مهاجر داشته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار و پیامدهای بخش غیررسمی بر خانوارهای روستایی مهاجر در دهستان رشتخوار واقع در خراسان رضوی است. روش این پژوهش، توصیفی‌–تحلیلی است. مطالعات میدانی تحقیق، در سطح روستا و خانوار صورت گرفت. در این راستا، آثار و پیامدهای بخش غیررسمی بر وضعیت خانوارهای روستایی در 300 مورد (افراد مهاجر) در این دهستان بررسی شد. بدین‌منظور، ابتدا ضمن مطالعات اسنادی و بازدیدهای اولیه میدانی، طیف گسترده‌ای از شاخص‌ها متناسب با شرایط روستاهای مطالعه‌شده تعیین شد. سپس جمع‌‌آوری داده‌ها براساس شاخص‌های انتخابی انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل‌های آماری و فضایی و نرم‌افزارهای spss و تکنیک کوپراس استفاده شد. با توجه به یافته‌های آزمون فریدمن، عامل اقتصادی با میانگین (4.21) بالاترین رتبه را در بررسی آثار و پیامدهای بخش غیررسمی بر وضعیت خانوارهای روستایی مهاجر به خود اختصاص داد و عامل فرهنگی با میانگین (3.46) پایین‌‌ترین رتبه را داشت. پژوهش حاضر از این نظر اهمیت دارد که با بیان آثار و پیامدهای بخش غیررسمی بر خانوارهای روستایی مهاجر، می‌‌توان گام مهمی در راستای ماندگاری خانوارها در سطح دهستان برداشت.

the role of migrant rural households in the informal sector of urban economy (case study: roshtkhar county)

the informal sector has been a very important issue and a challenge in recent decades in the cities of developing countries. in this regard, migration as one of the most important influencing factors in khorasan razavi province plays a very important role in rural households. since most rural households do not have enough skills and ability to work in urban workspace, they turn to the informal sector. the informal sector has had economic, social, cultural, and legal impacts on immigrant families. the purpose of this research was to investigate the impacts and consequences of the informal sector on migrant rural households in roshtkhar village located in khorasan razavi. field studies were done at the village and household levels. for the descriptive-analytical study 300 immigrants were included. first, after documentary studies and initial field visits, a wide range of indicators were determined according to the conditions of the studied villages. then data collection was done based on selected indicators. statistical and spatial analysis, spss software, and kupras technique were used for data analysis. according to the friedman test, the economic factor with an average of 4.21 has the highest rank and cultural factor with an average of 3.46 has the lowest rank. the findings of this research can be used to improve the sustainability of households at village level.