برنامه‌ریزی استراتژیک توسعۀ منطقه‌ای ایلام بر مبنای رقابت‌پذیری منطقه‌ای

توسعه منطقه‌ای به‌عنوان یکی از انواع توسعه می‌تواند نقش مهمی در توسعه پایدار مناطق ایفا کند و تاثیر زیادی بر پیشرفت و رشد همه جانبه استان‌‌ها داشته باشد. توسعه منطقه‌ای مفهومی در ادبیات برنامه‌ریزی است که هدف آن خلق چارچوبی مناسب برای دستیابی به یک بهبودی باثبات در استانداردهای زندگی برای شهروندان و روستانشینان است. توسعه منطقه‌ای به طور کلی در ارتباط با توسعه محلی می‌باشد. به عبارت دیگر توسعه محلی اساس توسعه منطقه‌ای است. استان ایلام از ظرفیت‌های متعدد اقتصادی، اجتماعی و... برخورداراست که از ظرفیت بالقوه این استان برای توسعه‌ای پایدار حکایت دارد؛ هرچند تاکنون از این ظرفیت استفاده نشده است. هدف این پژوهش تدوین سیاست‌های استراتژیک وراهبردی توسعه منطقه‌ای بانگاه بر ابعاد همه جانبه در استان ایلام است. روش تحقیق در مقاله حاضر، از نوع توصیفی-تحلیلی است که اطلاعات موردنیاز به روش اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه‌ای) تهیه شد. نخستین گام در مراحل برنامه‌ریزی راهبردی، استفاده از meta swot است. در این مدل، راهبردهای توسعه پایدار منطقه‌ای تعیین شد؛ منابع و قابلیت‌های استان ایلام برای مقایسه رقابت‌پذیری منطقه‌ای بااستان‌های همجوار شناسایی شد و درنهایت با تحلیل pestsl این نتایج به دست آمد: در بین عوامل کلان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، تجارت با وجود موقعیت مرزی، افزایش بودجه و اعتبارات استانی، پرهیز از نگاه سیاسی به مسائل مدیریتی و مدیریت کلان کشور، دارای بیشترین اثرگذاری بر توسعه منطقه‌ای استان ایلام است. همچنین حمل‌ونقل مرزی، صنایع و معادن، بازارچه مرزی، منابع آب و زمین‌های کشاورزی به‌عنوان مهم‌ترین قابلیت‌های توسعه منطقه دارای بیشترین تناسب راهبردی با عوامل کلان هستند؛ بنابراین در تحلیل نهایی نتایج می‌توان گفت، در بحث رقابتی، استان ایلام برای توسعه منطقه و توسعه اقتصادی و اجتماعی دارای موقعیت برابری با استان‌های غرب کشور است که باید از این موقعیت با توجه به راهبردهای ارائه‌شده استفاده کند و خود را به‌عنوان قطب توسعه منطقه معرفی کند.

strategic planning for regional development of ilam based on regional competitiveness

regional development can play a significant role in sustainable development of rural or urban areas and drastically impact upon the comprehensive development of various provinces. ilam province has many socio-economic capacities, showing its potential to experience sustainable development, but so far, the capacity has not been used. considering all related issues of ilam province, his study tried to formulate strategic policies for its regional development. the data needed for the descriptive-analytical study were collected using documentary and survey (questionnaire) methods.  at first, meta swot was used for strategic planning. using this model, the regional sustainable development strategies were determined and the resources and capabilities of the province were identified for comparing its regional competitiveness with neighboring provinces. moreover, using pestsl, the following results were achieved. from among the major factors affecting the investment in the private sector, such issues as trade due to its closeness to the borders, increase in provincial budget and credits, avoiding political decisions in managing the province, and iran’s high level managing issues have had the highest impact on the regional development of ilam province. moreover, the most importance capabilities of regional development of the province that mostly strategic fit with macro factors are border transportation, industries and mines, border markets, water resources and agricultural lands. therefore, regarding the competitive capability for socio-economic development of the region, one can say that ilam province equals the western provinces of iran. so, considering the proposed strategies, the status should be taken to introduce the region as the development pole.