سناریوهای توانمندسازی ساکنین فقیر بافت‌های ناکارآمد نفت شهر آبادان در افق 1420

از اصلی‌ترین چالش‌های پایدار در بافت‌های ناکارآمد شهری فقر اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و کالبدی-فضایی بیشتر ساکنین این بافت‌ها است. به کارگیری استراتژی توانمندسازی در مواجهه با فقر شهری یکی از راهکارهای پیش روی بسیاری از شهرها است. فقر بافت‌های ناکارآمد منعکس‌کننده کاستی‌ها و نارسایی‌های سیاست‌های دولت و بازار رسمی است و از عوامل عمده ناهنجاری در مناسبات شهری محسوب می‌شود. در پژوهش حاضر تلاش شده است با شناسایی عوامل استراتژیک و کلیدی موثر، زمینه تهیه سناریوهای محتمل برای توانمندسازی فقر بافت‌های ناکارآمد نفت شهر آبادان در افق 1420 فراهم آورده شود. داده‌های این پژوهش با روش ترکیبی مصاحبه با نخبگان و روش دلفی به دست آمده و طی دو مرحله عوامل اصلی مشخص، پالایش یا ترکیب شده‌اند. درنهایت، 50 عامل و روند اصلی مشخص شد و از طریق پرسشنامه‌هایی، تاثیرات متقابل آن‌ها جمع‌آوری شد و با نرم‌افزار میک‌مک تحلیل شد. سرانجام 15 عامل به‌عنوان پیشران‌های استراتژیک و کلیدی شناسایی شد. در مرحلۀ بعد با ادغام روش ماتریس اثرات متقابل و نرم‌افزار سناریو ویزارد به شناسایی سناریوهای پیش روی توانمندکردن ساکنین فقیر بافت‌های ناکارآمد نفت شهر آبادان پرداخته شد. پانزده سناریو از شدت بسیار زیاد در احتمال وقوع برخوردار بودند؛ به‌طوری‌که میزان امتیاز این 15 سناریو بین 17 تا 25 بود. پس از صحه‌گذاری و اعتبارسنجی توسط خبرگان، چهار سناریوی فاجعه، در آستانه فاجعه، ایستا و سناریوی طلایی به دست آمد. سپس وضعیت هرکدام از سناریوها با توجه به شاخص‌های استخراج‌شده با مدل گرافیکی توسط نرم‌افزار gis ترسیم شد. نتایج نشان می‌دهد، در تمامی سناریوهای یادشده وضعیت دو شاخصه عمده فساد و قیمت مسکن در تمام سناریوها به سمت افزایش پیش خواهند رفت. به نظر می‌رسد، حتی خوش‌بینانه‌ترین تحلیل‌ ها نیز گونه ‌ای از مدیریت در حوزه سیاسی-اقتصادی فارغ از فساد را در نفت شهر آبادان پیش ‌بینی نمی‌‌کنند.

development of empowerment scenarios for the poor residents of the inefficient structures of naft sharh of abadan in 2041 horizon

the main challenges in inefficient urban textures are economic, social, cultural, physical, and spatial poverty of their residents. applying empowerment strategy when facing with urban poverty is one of the approaches taken in many cities. the poverty of inefficient textures reflects shortcomings and failures of governmental policies and is considered among the main factors of anomalies in urban relations. identifying strategic and key effective factors, this study aimed to formulate probable scenarios for the empowerment of the inefficient poverty texture of naft shahr of abadan in 2041 horizon. the data were obtained by using interview with the experts and delphi method. the main factors were detected, refined, or mixed in two steps. at last, 50 factors and main processes were detected and their mutual effects were determined through questionnaire and analyzed by micmac. finally, 15 factors were identified as strategic and key propellers. next, the empowerment scenarios of the poor residents of naft shahr’s inefficient textures were identified by mixing cross impact analysis method and scenario wizard. fifteen scenarios have very high intensity in the probability of occurrence so that their scores is between 17 and 25. validated by experts, four scenarios were created. then the state of each scenario was depicted by graphical model in gis considering the extracted indices. it seems that the state of “corruption” and “price of house” indices will increase in all mentioned scenarios. even the most optimist analyses don’t predict a management in political-economic field free from corruption in naft shahr.