الگوی مدیریت ازدحام گردشگران در مقصدهای ساحلی مازندران مبتنی بر گردشگری هوشمند

ازدحام گردشگری یک پدیده در حال رشد در صنعت گردشگری است که تنش‌های بین جامعه محلی و گردشگران را در مقصدهای گردشگری شهری و روستایی ایجاد می‌کند. مقصدهای ساحلی به‌ عنوان یکی از مقصدهایی که اغلب با پدیده ازدحام گردشگری مواجه هستند، به مدیریت و برنامه‌ریزی یکپارچه و پویا برای حفظ و توسعه آن نیاز دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد و مولفه‌های ازدحام گردشگری با رویکرد گردشگری هوشمند در راستای رسیدن به یک الگوی مدیریتی برای مقصدهای گردشگری انجام گرفته است. این پژوهش از نوع توسعه‌ای- کاربردی و به لحاظ روش‌شناسی در زمره پژوهش آمیخته کیفی و کمی قرار دارد. برای گردآوری داده‌های کیفی از دو ابزار مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. در بخش کیفی 21 نفر با استفاده از مصاحبه‌ های نیمه‌ ساختاریافته و در بخش کمی با استفاده از ابزار پرسشنامه 271 نفر از مسئولان و فعالان گردشگری (مشرف به موضوع) در پژوهش مشارکت کردند. داده‌های حاصل از مصاحبه با استفاده از روش تحلیل مضمون، تحلیل شد و درنهایت 193 کد باز، 18 کد محوری و 3 کد انتخابی استخراج شد. نتایج نشان می‌دهد، مدیریت ازدحام گردشگری شامل سه بعد عرضه، تقاضا و ساختاری/مدیریتی است که هریک از این ابعاد دارای شش شاخص هستند. همچنین با استفاده از ماتریس اهمیت-عملکرد، حوزه‌ های پراهمیت برای بهبود فعالیت‌های مدیریتی مشخص شدند. از نظر اثرات کل، بعد مدیریتی/ساختاری از بیشترین اهمیت (b=0.57) و تقاضای گردشکری بالاترین عملکرد (c=64.61) را دارند. طبق یافته ‌ها، برای مدیریت ازدحام گردشگری بعد عوامل مدیریتی و ساختاری و سازه‌ های دولت و حاکمیت هوشمند (b=0.25)، ظرفیت تحمل محیطی و روان‌شناختی بومیان (b=0.34) و فصلی بودن گردشگری (b=0.39) ذیل ابعاد سه‌ گانه، در اولویت بهبود عملکرد قرار دارد.

the management model of tourist congestion in coastal destinations of mazandaran based on smart tourism

tourism industry is now paying more attention to tourist congestion. the issue is making tensions in urban and rural tourism destinations between residents of local communities and tourists. as destinations that often encounter some challenges of tourist congestion, coastal destinations need integrated and dynamic management and planning for maintaining and developing them. this study tried to explore various dimensions and components of tourism congestion using smart tourism approach. the aim was to reach a management model for tourism destinations. two interview and questionnaire were used for the mixed study to collect the required data. for the qualitative part, 21 people were selected and interviewed with a semi-structured interviews and in 271 tourism officials and activists were selected to answer questionnaires for the quantitative part. the data obtained from interviews were analyzed using thematic analysis method by maxqda. finally, 193 open codes, 18 central codes and 3 selective codes were extracted. the results showed that tourism congestion management has “supply”, “demand “and “structural/ administrative” dimensions and each of them has six indicators. moreover, significant areas of improving management activities were determined using the importance-performance matrix. regarding the total effects, the administrative/structural dimension is the most significant (b=0.57) and tourism demand has the highest performance score (c=64.61). for managing tourism congestion some issues are prior regarding improving the performance: administrative and structural factors and government and smart governance structures (b=0.25), the locals’ environmental and psychological tolerance capacity of (b=0.34) and seasonality of tourism (b=0.39)