تحلیل عوامل موثر در عدم نهادینه‌شدن گردشگری در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان خراسان شمالی)

هدف پژوهش حاضر، بررسی دلایل نهادینه نشدن برنامه‌های گردشگری در مناطق روستایی بود. برای این کار به ارزیابی برنامه روستاهای هدف گردشگری به‌عنوان نمادی از تغییر ساختار اقتصادی روستا از کارکرد تولید گرایی به پساتولیدگرایی و پاسخ به تقاضاهای مصرفی در مقاصد هدف گردشگری خراسان شمالی شامل درکش، رویین، استاد، خسرویه، زوارم، گلیان و اسفیدان پرداخته ‌شد. نتایج نشان داد، حمایت‌های دولتی به‌صورت مقطعی یا بیشتر به شروع پروژه‌ها مربوط می‌شود و به‌نوعی برای تکمیل چرخه گردشگری یعنی توسعه فیزیکی، مشاوره و آموزش و درنهایت تبلیغات و بازاریابی تداوم ندارد. مشهود است که گردشگری در روستاهای هدف خراسان شمالی با خلا همکاری و مشارکت محلی بین کارآفرینان در درون روستا و در سطح منطقه‌ای به‌عنوان پیش‌نیاز توسعه کسب‌وکارهای جدید و برآورده کردن نیازهای مالی، اطلاعاتی و بازاریابی مانند سایر نقاط کشور روبه‌ر‌وست. علاوه بر این‌ها، تعاملات سازنده بین سازمان‌های دولتی و جوامع محلی یکی دیگر از عوامل تعیین‌کننده توسعه و نهادینه گردشگری در روستاهای هدف محسوب می‌شود. روش انجام این پژوهش کیفی بود که با استفاده روش تحلیل محتوا انجام ‌گرفت و داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار مکس‌کیودا نسخۀ 10 تحلیل شد. نتایج نشان داد، باوجود هماهنگی‌های صورت‌گرفته، بنیاد مسکن در آماده‌سازی و گسترش اقامتگاه‌های بوم‌گردی دستورالعمل‌ها و اولویت‌های دیگری را دنبال می‌کند و تمرکز خود را بیشتر به سنگ‌فرش کردن روستا معطوف کرده است.

analysis of factors influencing the failure of institutionalization of tourism in rural areas (case study: tourism destination villages of north khorasan province)

this study aimed to investigate the reasons for the failure of institutionalizing tourism programs in rural areas. so, the program of tourism target villages on the change of villages’ economic structure from the production-oriented function to post-production and response to consumer demands in the tourism target destinations of north khorasan was evaluated. the villages were darkesh, rooein, ostad, khosraviyeh, zavarem, gelian and esfidan. the results showed that governments support the onset of projects but they not help to complete the tourism cycle, i.e. physical development, counseling, training, advertising, and marketing. it is so clear that tourism in the destination villages of north khorasan faces a gap of cooperation and local participation that should happen between entrepreneurs in villages and at the regional level. the cooperation is a prerequisite for developing new businesses and meeting financial, information and marketing needs like all other parts of iran. moreover, constructive interaction between governmental organizations and local communities is another determining factors for the development and institutionalization of tourism in tourism destinations. qualitative method was used to carry out the study. content analysis and maxquda software were used for data analysis. the results showed that, despite the cooperations, the iran housing organization has other priorities for the development of ecotourism settlements and had focused on issues like paving the streets of villages.