سازگاری و هویت مکانی مهاجران: روابط و تعدیل‌گرها (مطالعۀ موردی: مهاجران ساکن شهر اصفهان)

مهاجرت با هر قصد و هدفی که انجام شود، یک فرایند است و مستلزم گذراندن مراحل خاصی است که سازگاری با محیط و جامعه‌ مقصد، یکی از مهم ترین این مراحل است. در فرایند سازگاری، الگوهای رفتاری مهاجران دستخوش تغییراتی می شود و جنبه های مهمی از هویت شخصی آن ها تحت تاثیر قرار می گیرد. تبیین میزان و نحوه‌ سازگاری مهاجران با شرایط محیط جدید می تواند در توضیح بسیاری از پدیده های مرتبط با مهاجرت موثر واقع شود. نظر به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با مطالعۀ نمونه ای متشکل از 385 نفر از مهاجرانی که از سایر سکونتگاه های شهری و روستایی سراسر ایران به قصد اقامت دائم وارد کلان شهر اصفهان شده اند و با تحلیل داده های گردآوری شده از طریق پرسش نامه، به بررسی اثر ابعاد مختلف سازگاری بر هویت مکانی پرداخته و اثر تعدیل گری برخی متغیرها را آزمون نموده است. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری مختلف و بهره گیری از نرم افزار spss و افزونه‌ process صورت گرفته است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد مقدار میانگین متغیر هویت مکانی و ابعاد سه گانۀ سازگاری شامل سازگاری روانی، اجتماعی و محیطی بالاتر از حد متوسط می باشد (pvalue < 0.001). یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون نیز نشان داد سازگاری بر هویت مکانی اثر مثبت و معناداری دارد، به طوری که حدود 52 درصد از واریانس هویت مکانی، توسط واریانس سازگاری روانی، محیطی و اجتماعی تبیین می شود. بر اساس نتایج، متغیرهای تحصیلات و مدت اقامت در رابطۀ بین سازگاری محیطی و هویت مکانی مهاجران به عنوان تعدیل گر نقش ایفا می کنند. این در حالی است که نقش تعدیل گری متغیرهای جنس، سن و مبدا استانی مهاجرت در رابطۀ میان ابعاد مختلف سازگاری و هویت مکانی مهاجران تایید نشد.

Immigrants’ Adaptation and Place Identity: Relationships and Moderators (Case Study: Immigrants Resided in Isfahan City)

Migration, with whatever intention and goal, is a process which requires certain steps, one important of which is the adaptation to the destination environment and community. In the adaptation process, immigrants’ behavioral patterns change, and some main aspects of their personal identity are affected. Explaining the extent and type of immigrants’ adaptation to the conditions of the new environment can be effective in clarifying many phenomena related to the migration. With this in mind, the paper investigates the effect of different dimensions of adaptation on place identity using a sample of 385 immigrants from other urban and rural settlements living in Isfahan and examines the moderating role of some variables. The analysis of the data was carried out using various statistical tests, applying SPSS software and process extension. The results of onesample ttest showed that the mean value of three variables of immigrants’ adaptation including psychological, social and environmental adaptation was above average level (pvalue < 0.001). The results of regression analysis showed that adaptation would positively and significantly influence place identity, in such a way that 52 percent of the variance of immigrants’ place identity would be explained by psychological, environmental and social adaptation. Based on the findings, the variables of education and length of residence play a moderating role regarding the relationship between environmental adaptation and immigrants’ place identity. However, the moderating role of the variables of gender, age and provincial origin of migration in the relationship between different dimensions of adaptation and spatial identity of migrants was not confirmed.