شناسایی عوامل موثر بر زیست پذیری شهری با رویکرد مدلسازی ساختاری – تفسیریism (نمونه موردی: شهر ایلام).

رشد سریع و شتاب زدۀ شهرها، تغییرات بنیادینی در زندگی ساکنان بر جای گذاشته است و مسائل و مشکلات موجود در شهرها نشانگر عدم تحقق مشخصه های پایداری در آن هاست. بنابراین، شاخص زیست پذیری برای مطالعۀ آن ها بسیار حیاتی و مهم است. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و سطح بندی عوامل موثر بر زیست پذیری شهر ایلام با استفاده از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایش است و ابزار گردآوری اطلاعات در آن پرسش نامه است. با مرور ادبیات و تحلیل محتوایی و نظرخواهی از نخبگان، 16 مورد از شاخص های موثر بر زیست پذیری شهر ایلام شناسایی و سپس روابط درونی بین آن ها، با استفاده از روش ism، بررسی شده و نوع متغیرها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر متغیرها مشخص شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که زیست پذیری شهر ایلام در هر سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در حد متوسط و پایین ارزیابی شده است. همچنین، نتایج بیانگر این است که شهر ایلام براساس عوامل موثر بر زیست پذیری به شش سطح طبقه بندی شده است و پنج عامل توزیع عادلانه‌ امکانات و خدمات زیرساختی، مسکن مناسب، داشتن شغل و درآمد مناسب، میزان تامین مصرف کالا و خدمات، کیفیت مناسب معابر و خیابان ها به ترتیب با میزان قدرت نفوذ 15، 15، 14،14، 14 با بیشترین تاثیر، محرک و برانگیزاننده‌ زیست پذیری در شهر ایلام به شمار می روند. در نتیجه، هرگونه برنامه و اقدام برای سرآغاز و ارتقای زیست پذیری شهر ایلام باید به نقش کلیدی و پایه ای این عوامل توجه کند. بر این اساس، نخستین ابعاد کلی موثر بر زیست پذیر کردن شهر ایلام ابعاد اقتصادی و در مراحل بعدی ابعاد زیست محیطی و اجتماعی است. همچنین، براساس تحلیلmicmac  هیج یک از توانمندسازها در گروه خودمختار قرار نگرفته اند و این نشان دهندۀ اهمیت همۀ توانمندسازها در زیست پذیری شهر ایلام است.

Identifying the Factors Affecting the Urban Livability with Structural-Interpretative Modeling Approach (Case Study: Ilam City

The rapid growth of cities has brought about fundamental changes in the lives of residents. The problems in the cities show the lack of sustainability indicators in them. Therefore, the livability indexes are very important to study them. The main purpose of this paper is to identify and classify the factors affecting the livability of Ilam City using interpretive structural modeling technique. The present study is a descriptive survey in terms of applied purpose and the data collection tool is a questionnaire. By reviewing the literature and content analysis and Delphi technique, 16 indicators affecting the livability of Ilam City were identified, and then the internal relationships between them were examined using the ISM method. Then, the type of variables was determined according to the impact on other variables. The results showed that the city of Ilam is classified into six levels based on the factors affecting the livability and the five factors such as fair distribution of infrastructure facilities and services, adequate housing, having a suitable job and income, the amount of goods and services, proper quality of roads and streets with respectively are considered to be the most influential variables of livability in Ilam City. As a result, each plan or action to start and improve the livability of Ilam City must pay attention to the key and basic role of these factors. Accordingly, the first general dimensions affecting the livability of Ilam City include economic dimensions and in the later stages, environmental dimensions and social dimensions. Furthermore, none of the enablers were in the autonomous group according to MICMAC analysis, which would show the importance of all enablers in the livability of Ilam City.