درک معنایی جوامع محلی از پیامدهای تخصیص آب سدها به سکونتگاه‌های روستایی در استان کردستان

بررسی و تحلیل درک معنایی جوامع محلی از پیامدهای تخصیص آب سدها به سکونتگاه های روستایی در استان کردستان هدف اصلی پژوهش حاضر است که به صورت مطالعۀ موردی، در دو روستای لگزی (برخوردار از آب سد شهید کاظمی) و گل‌تپه (محروم از آب سد) واقع در شهرستان سقز، انجام گرفته است. برای جمع آوری اطلاعات میدانی تکیۀ اصلی محققان بر مصاحبه های فردی و گروهی بوده است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل تماتیک استفاده شده است. به این صورت که در روستای لگزی 6 مصاحبۀ عمیق فردی و سه نشست گروهی و در روستای گل تپه 7 مصاحبۀ عمیق فردی و سه نشست گروهی انجام گرفته است. لازم به ذکر است، روش نمونه گیری تمامی مصاحبه ها، به صورت هدفمند بوده و مبنای اتمام مصاحبه ها، اشباع نظری بوده است. نتایج نشان داد تخصیص آب سد به ساکنان روستای لگزی تداعی‌کنندۀ مضامین فراگیرِ مثبتی مانند «پایداری اقتصاد محلی»، «پایداری اجتماع محلی»، «شکوفایی انگیزه موفقیت» و «افزایش سازگاری با محیط» بوده است که در نهایت مضمون کلان توسعۀ پایدار روستایی را شکل داده است. برعکس، ادراک ساکنان روستای گل‌تپه از عدم تخصیص آب سد به آن ها با مضامین منفی و بعضاً ایجاد تحول کارکردی در روستا مانند «احساس محرومیت نسبی»، «شکنندگی اقتصاد محلی»، «ناپایداری اجتماع محلی» و «خدماتی شدن مشاغل روستا»، همراه بوده که منجر به شکل گیری مضمون کلان ناپایداری روستایی شده است. نتایج حاصل‌شده نشان می دهد اتخاذ و اجرای سیاست های دوگانه تخصیص/ عدم تخصیص آب سدها به جوامع روستایی، می تواند با تداعی مفاهیم کلان پایداری/ ناپایداری توسعۀ روستایی، در تحولات کارکردیساختاری روستاها اثرگذار باشد. بنابراین به نظر می رسد تجدید نظر در سیاست های تخصیص منابع آبی در کشور یک ضرورت غیرقابل انکار است.

Understanding of Local Communities from the Consequences of Allocating Dam Water to Rural Settlements in Kurdistan Province

The main purpose of this study is to investigate and analyze the understanding the meaning of local communities of the consequences of allocating dam water to rural settlements in Kurdistan province. This case study was conducted in two villages of Legzi (with dam water) and Gol Tappeh (deprived of dam water) located in Saqez Township. For collecting field data, the main reliance of researchers was on individual and group interviews and thematic analysis method was used to analyze the data. In this way, in Legzi village were conducted 6 indepth interviews and three panel sessions and in Gol Tappeh village, 7 indepth interviews and three panel sessions. It should be noted that the sampling method was purposeful and the basis for completing the interviews was theoretical saturation. The results showed that the allocation of dam water to the residents of Legzi village evokes positive themes such as “sustainability of local economy”, “sustainability of local community”, “flourishing motivation for success”, and “increasing environmental compatibility”, which has ultimately formd the macro theme of “sustainable rural development”. On the contrary, the perception of the inhabitants of Gol Tappeh village of no allocation of dam water to them has been associated with negative themes and sometimes creating functional changes in the village, such as &feeling of relative deprivation&, &fragility of the local economy&, &instability of the local community& and &serviceability of rural jobs&, which have led to the formation of the&rural instability& macro theme. The results show that adoption and implementation of dual policies of allocation/nonallocation of dam water to rural communities can be effective in functionalstructural changes in villages by associating macro concepts of sustainability/instability of rural development. Therefore, it seems that the revision of water allocation policies in the country is an undeniable necessity.