درآمدی بر روش تحلیل تطبیقی‌‌تاریخی در ارتباط با موضوع دموکراسی در ایران

روش تحلیل تطبیقی‌‌تاریخی یا (cha) یکی از مهم‌ترین و کارآمدترین روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی معاصر است که به‌نظر می‌رسد، امکان بسط و گسترش آن‌چه سی. رایت میلز از «تخیل جامعه‌شناختی» مراد می‌نمود را مهیا می‌کند. تدا اسکاچپول نیز با الهام از روش‌شناسی سی. رایت میلز در تحلیل مسائل اجتماعی، از مفهوم «تخیل تاریخی جامعه‌شناختی» نام می‌‌برد و بیان می‌کند که سه مسیر در جامعه‌شناسی تاریخی وجود دارد: 1) جامعه‌شناسی تاریخی کلان‌نگر؛ 2) جامعه‌شناسی تاریخی تفسیری؛ و 3) جامعه‌شناسی تاریخی تحلیلی. تحلیل تطبیقی‌‌تاریخی (cha) فرزند خلف نوع سوم است. در این مقاله، مبانی و مبادی روش‌شناختی این روش تبیین شده است. سپس، با استفاده از همین روش‌شناسی، به چگونگی کاربست این روش در رابطه با مسائل ایران خواهم پرداخت و در نهایت با اتکا به استدلال‌های برآمده از تبیین مزبور، به برخی از امکانات و محدودیت‌های این روش اشاره خواهد شد.

.Historical Comparative Analysis of Democracy in Iran

Comparative historical analysis is one of the most important and efficient methodologies in contemporary social sciences. It seems that this methodology can help us develop C. Wright Mills’s concepts of sociological imagination.  Theda Skocpol, under the influence of Mills, employed sociology’s historical imagination in analyzing social problems.  He argues that there are three approaches to historical sociology: interpretive historical sociology, macrohistorical sociology, and analytical historical sociology. In this paper, the characteristics of comparative historical analysis are explained and then the application of this methodology is clarified in analyzing Iran s problems. In the end, the limitations and possibilities are mentioned.