سنخ‌شناسی زیارت؛ مطالعه‌ای در میان زایران حرم رضوی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پویافر محمدرضا
|
|
منبع
|
جامعه شناسي ايران - 1397 - دوره : 19 - شماره : 3 - صفحه:78 -107
|
|
چکیده
|
در جامعه شناسی دین، مطالعه شاخص‌ها و گونه‌های دین‌ورزی و تجارب دینی اهمیت ویژه دارد. بر این اساس، تمایز بین گونه‌های مختلف زیارت و به‌بیان دیگر، سنخ‌شناسی انواع تجربه‌های زیارت، محور اصلی این مطالعه تجربی کیفی بوده‌است. برای این مطالعه، از تکنیک مصاحبه و مشاهده میدانی استفاده شده است. 28 مصاحبه با زایران حرم امام رضا (ع) انجام شد. در چارچوب مفهومیِ پژوهش از نظریه ویلیام جیمز در تعریف تجربه دینی، و در تعریفِ وجوه مختلفِ مفهوم تجربه زیارت بر اساس تلفیقی از مدلهای بومی سنجش دین‌داری، سه بعد اندیشه‌ها (باورها)، کنش‌ها (اعمال) و احساسات و عواطف در نظر گرفته شده‌است. یافته‌ها نشان‌دهنده تنوعی از تجربه‌های دینی در هر سه بعد تجربه زیارت بوده است. بر این اساس پنج سنخ «زیارت سنت‌گرا-عادت‌گرا»، «زیارت شریعت‌گرا-مناسک‌گرا»، «زیارت عاطفه‌گرا-معناگرا»، «زیارت مبادله‌گرا-کارکردگرا» و «زیارت عقلانیت‌گرا-بازاندیش» بر اساس میزان حضور و بروز شاخص‌های مختلف تجربه زیارت، شناسایی و از هم متمایز شدند.
|
|
کلیدواژه
|
تجربه زیارت، تجربه دینی، دین‌داری، سنخ‌شناسی
|
|
آدرس
|
دانشگاه علوم انتظامی امین, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
mrpouyafar@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|