بررسی اثر غلظت‌های مختلف تنظیم‎کننده رشد گیاهی و نوع ریزنمونه بر میزان القای کالوس، رویان‌زایی و باززایی شاخساره مرزنجوش بخارایی (origanum vulgare ssp. gracile)

مرزنجوش بخارایی (origanum vulgar ssp. gracile) از گیاهان دارویی متعلق به خانواده نعناعیان (lamiaceae) می باشد. ترکیب غالب اسانس آن را کارواکرول تشکیل می دهد. در این تحقیق تاثیر غلظت های مختلف 2,4d در ترکیب با bap بر روی کالوس زایی ریزنمونه های مختلف (کوتیلدون، هیپوکوتیل، گره، نوک شاخه و برگ) گیاه مرزنجوش بخارایی بررسی شد. اثر متقابل نوع محیط کشت در نوع ریزنمونه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. در ریزنمونه برگ حداکثر القای کالوس (100 درصد) در تیمارهای 1 و 3 میلی‌گرم در لیتر 2,4d و در ریزنمونه گره در تیمار 3 میلی‌گرم در لیتر 2,4d حداکثر درصد القای کالوس (3/93 درصد) مشاهده شد. تیمار 1/0 میلی‌گرم در لیتر bap کمترین میزان القای کالوس (صفر درصد) را در ریزنمونه برگ نشان داد. بیشترین درصد تولید کالوس رویان زا در محیط کشت ms حاوی 1 میلی‌گرم در لیتر 2,4d در ترکیب با 1/0 میلی‌گرم در لیتر bap در ریزنمونه نوک شاخه به‎دست آمد و کمترین میزان در محیط کشت ms بدون تنظیم‎کننده رشد گیاهی و محیط حاوی 1/0 میلی‌گرم در لیتر bap در همه ریزنمونه ها و در محیط حاوی 5 میلی‌گرم در لیتر 2,4d در ریزنمونه هیپوکوتیل مشاهده شد. با افزایش غلظت تنظیم‎کننده رشد گیاهی 2,4d رویان‎زایی کاهش یافت و در بین ریزنمونه ها نوک شاخه و گره بالاترین درصد رویان زایی را داشتند. در آزمایش بررسی اثر bap در شاخه‎زایی ریزنمونه ها، بیشترین میزان شاخه زایی (100 درصد) در ریزنمونه گره و نوک شاخه در هر دو تیمار صفر و 1/0 میلی‎گرم در لیتر bap به‎دست آمد.