ارزیابی شدت بیماری سفیدک سطحی بر روی جمعیت‌‌های زراعی اسپرس در شرایط مزرعه

تعداد 56 جمعیت اسپرس زراعی در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در 2 تکرار در مزرعه آزمایشی تحقیقاتی البرز کرج در دو سال متوالی 89-1388 از لحاظ مقاومت به بیماری سفیدک سطحی مورد ارزیابی قرار گرفتند. از گیاهان آلوده به بیماری در مزرعه ایستگاه البرز نمونه‌برداری شد و قارچ leveillula taurica به‎عنوان عامل بیماری سفیدک سطحی اسپرس شناسایی گردید. نتایج ارزیابی شدت بیماری سفیدک سطحی بر روی جمعیت‌های اسپرس با آلودگی طبیعی در شرایط مزرعه نشان داد که کلیه جمعیت‌های مورد بررسی، درجات مختلفی از بیماری را داشتند. با تجزیه واریانس جمعیت‎ها در سال 1388، تفاوت بین آنها از نظر شاخص شدت بیماری معنی‎دار بود. جمعیت‌های پلی‌کراس (کرج)، اشنویه، 9262 (کرج)، 8199 (تهران)، 2399 (کرج)، 3001 (تهران)، 15353 (کرج)، 3062 (خراسان شمالی) و 8799 (چهارمحال) به‎دلیل این‌که شاخص شدت بیماری آنها بین 0 تا 25 درصد بود به‎عنوان متحمل شناخته شدند. شاخص شدت بیماری جمعیت‌های 20520 (اردبیل)، 9054 (کرج)، 20521 (اهر)، 20357 (بناب) و 2958 (آذرشرقی) بین 25 تا 50 درصد برآورد شد و همه آنها به‎عنوان جمعیت‌های نیمه حساس ارزیابی شدند. بقیه جمعیت‌ها که دارای شاخص شدت بیماری بین 50 تا 100 درصد بودند به‎عنوان جمعیت‌های حساس ارزیابی شدند. با توجه به نتایج ارزیابی جمعیت‌ها  در سال 1389، تعدادی جمعیت انتخاب شد و شدت بیماری و عملکرد علوفه آنها در سه چین متوالی اندازه‎گیری گردید. نتایج نشان داد که جمعیت‌های پلی‌کراس (کرج)، اشنویه، 3001 (کرج)، 15353 (کرج)، 3062 (خراسان شمالی) و 8799 (چهارمحال) با حداقل شاخص شدت بیماری کمتر از 25 درصد به‎عنوان جمعیت‌های متحمل به سفیدک سطحی محسوب شدند. عملکرد علوفه در جمعیت‌های 3001 (تهران) و 8799 (چهارمحال) و پلی‌کراس (کرج) نسبت به  سایر جمعیت‎ها بیشتر بود. این جمعیت‎ها به‎همراه اشنویه به‎عنوان والدین مطلوب برای تولید ارقام ترکیبی اسپرس متحمل به سفیدک سطحی معرفی شدند.