بررسی تنوع ژنتیکی گونه های تاج‏خروس (Amaranthus spp) بر پایه صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی با استفاده ازکود بیولوژیک نیتروکسین

با توجه به کمبود مواد غذایی در خاک مراتع، استفاده از کودهای بیولوژیک و کاشت گیاهان مقاوم مانند تاج‏خروس می-تواند به احیای مراتع و تولید علوفه کمک زیادی کند. از اینرو، به منظور بررسی تاثیر کود بیولوژیک نیتروکسین بر اندام هوایی گیاه تاج‏خروس، در سال 1391، آزمایش گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شهرستان دماوند اجرا شد. عامل اول شامل سه سطح کود نیتروکسین، شاهد، 1 و 2کیلوگرم در هکتار و عامل دوم شامل 8 گونه تاج‏خروس جمع‏آوری شده از نقاط مختلف ایران بود. صفات مورد مطالعه شامل: وزن تر وخشک هوایی، ارتفاع بوته و درصد ماده خشک، تعداد وسطح برگ، محتوای کلروفیلa، b و کل، کاروتنویید، آنتوسیانین، فلاونویید، نسبت کلروفیل b به کلروفیلa و -نسبت کاروتنویید به کلروفیل کل. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها نشان داد که عامل اول و دوم و اثر متقابل در بین اکثر صفات معنی دار است و در اکثر صفات گونه a. retroflexus از زرند کرمان برتر بود. مقادیر مختلف کود نیتروکسین نیز تاثیر متفاوتی بر صفات معنی دار شده داشتند و بیشتر این صفات در مصرف 1کیلوگرم کود نیتروکسین در هکتار بهترین پاسخ را دادند. مقایسه میانگین اثر متقابل نشان داد که گونه ها در خصوص سطوح کود نیتروکسین روند یکنواختی نداشتند به طوری که a. retroflexusاز زرند کرمان برای وزن تر و خشک اندام‌‌های هوایی به‌ترتیب در مصرف 2 و 1 کیلوگرم در هکتار بهترین نتیجه را داد و برای رنگیزه های گیاهی a. retroflexusاز تهران درمصرف 2 کیلوگرم نیتروکسین درهکتار مناسب بود. با توجه به اینکه مقایسه میانگین، تنها، گیاهان را در مورد یک صفت گروه‌بندی می کند، برای گروه بندی براساس تمامی صفات از تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه خوشه‌‌ای استفاده شد. در تجزیه به مولفه های اصلی، سه مولفه اول حدود 88% از واریانس کل را تبیین نمودند.