بررسی تنوع مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی میوه برخی ژنوتیپ‌های سنجد عنابی (elaeagnus angustifolia l. ˊanabiˊ) منطقه ارومیه

سابقه و هدف: سنجد با نام علمی elaeagnus angustifolia از تیره elaeagnaceae از گیاهان دارویی مهم است. با توجه به اینکه گونه e. angustifolia در شهرستان ارومیه برای کشت، بهره برداری و استفاده در صنایع غذایی و دارویی کشور مورد توجه جدی قرار نگرفته است، بنابراین ارزش دارویی ژنوتیپ ها و گونه های آن در این منطقه مشخص نیست. این تحقیق با هدف بررسی تنوع فیتوشیمیایی، آنتی اکسیدانی و مورفولوژیکی ژنوتیپ ها در شهرستان ارومیه انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه میوه 10 ژنوتیپ سنجد ˊanabiˊ منطقه ارومیه جمع‌آوری شد و تنوع ژنوتیپ‌ها بر اساس صفات طول و وزن میوه، محتوای فنول کل، فلاونوئید و اسید آسکوربیک و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ارزیابی شدند. رنگ میوه توسط دستگاه hunterlab اندازه گیری شد. محتوای فنول کل، فلاونوئید و اسید آسکوربیک کل با استفاده از فولین سیوکالتیو، کلرید آلومینیوم و 2,6-dichlorophenolindophenol اندازه گیری گردید. فعالیت آنتی اکسیدانی با استفاده از 2،2-دی فنیل-1-پیکریل هیدرازیل (dpph) اندازه گیری شد. داده‌ها تجزیه‌ واریانس شدند و مقایسه بین ژنوتیپ‌ها به روش دانکن انجام شد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها و همبستگی پیرسون با استفاده از صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی انجام گردید.یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین مقدار طول میوه مربوط به g2 با 22.43 میلی متر بود. نتایج این مطالعه نشان داد که ژنوتیپ های مختلف از نظر صفات مورفولوژیکی مانند وزن میوه تفاوت معنی داری با هم داشتند. در اندازه گیری وزن میوه، بیشترین وزن میوه با مقدار 3.18 گرم مربوط به g5 بود. وزن میوه بیشترین تاثیر را بر عملکرد دارد. رنگ یکی از مهمترین خصوصیات مورفولوژیکی میوه سنجد است. در اندازه گیری رنگ میوه، بیشترین مقدار * l با مقدار 39.6 مربوط به g2، بیشترین مقدار *a با مقدار 24.7 مربوط به g7 و بیشترین مقدار *b با مقدار 19.2 مربوط به g2 بود. پس از محاسبه کروما، بیشترین مقدار کروما با مقدار 27.94 در g10 مشاهده شد. بیشترین میزان hue با 55.36 درصد مربوط به g2 بود. بیشترین مقدار فنول کل، فلاونوئیدها و اسید آسکوربیک به ترتیب با 33.58 میلی گرم اسید گالیک در 100 گرم وزن تر میوه در ژنوتیپ 10 (g10)، 21.11 میلی گرم کوئرستین در 100 گرم وزن تر میوه در ژنوتیپ 10 (g10) و 42.5 میلی گرم اسید آسکوربیک در گرم وزن تر میوه در ژنوتیپ1 (g1) مشاهده شد. همچنین ظرفیت آنتی اکسیدانی میوه با استفاده از dpph نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی این ژنوتیپ ها بین 21.17 تا 33.81 درصد متغیر بود. تجزیه خوشه ای داده های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی نشان داد که ژنوتیپ های مورد بررسی در این تحقیق در دو گروه جداگانه قرار گرفتند که از میان آنها گروه دوم (ژنوتیپ های 1، 6، 7، 8، 9 و 10) دارای بیشترین فنول، فلاونوئید و ویتامین ث و فعالیت آنتی اکسیدانی بودند. نتایج همبستگی در بین خصوصیات فیتوشیمیایی نشان داد که فعالیت آنتی‌اکسیدانی با میزان محتوای فنول، فلاونوئید و اسید آسکوربیک کل همبستگی مثبت و معنی داری داشت.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ژنوتیپ های مختلف سنجد، به ویژه ژنوتیپ های موجود در گروه دو دارای مقادیر قابل توجهی ظرفیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات فنولی بودند که می توانند در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار گیرند. با توجه به نتایج، در بین ژنوتیپ های گروه یک، ژنوتیپ (g10) را می توان به عنوان ژنوتیپ برتر پیشنهاد داد.

evaluation of phytochemical and morphological diversity the fruit of some elaeagnus angustifolia l. ˊanabiˊ genotypes in urmia, iran

background and objectives: elderberry (elaeagnus angustifolia var. anabi) from the elaeagnaceae family is an essential medicinal plant in iran. considering that e. angustifolia has not been given serious attention in urmia county, iran for its cultivation, exploitation, and use in the food and pharmaceutical industries of the country. also, due to its unknown medicinal value in this region, the study aimed to evaluate the phytochemical, antioxidant, and morphological diversity of genotypes in the urmia region, iran. methodology: in this study, ten genotypes of elaeagnus angustifolia var. anabi were evaluated to investigate the diversity among genotypes based on fruit length, fruit weight, total phenol, flavonoid, ascorbic acid content, and antioxidant activity. the color of the fruit was measured by hunter lab device. total phenol, flavonoid, and ascorbic acid contents were measured using folin–ciocalteu, aluminum chloride, and 2,6-dichlorophenol-indophenol. the antioxidant activity was measured using 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (dpph). cluster analysis (ward method) and pearson correlation were made using morphological and phytochemical traits. results: the results of this research showed significant differences between genotypes regarding morphological traits such as fruit weight. the maximum value of the fruit length, with a value of 22.43 mm, was related to g2. the highest fruit weight, with a value of 3.18 g, was related to g5. fruit weight had the most significant effect on fruit yield. color is one of the most important morphological characteristics of the fruit. in measuring fruit color, the highest amount of l* with a value of 39.6 was related to g2, the highest amount of a* with a value of 24.7, was related to g7, and the highest amount of b* with a value of 19.2 was related to g2. the highest amount of chroma, with a value of 27.94, was observed in g10. the highest amount of hue, with a rate of 55.63, was related to g2. the highest amount of total phenol, flavonoids, and ascorbic acid content was observed with 33.58 mg gae/100 g fw in genotype 10 (g10), 21.11 mg que/100 g fw in genotype 10 (g10) and 42.5 mg aa/g fw in genotype 1 (g1), respectively. also, the antioxidant capacity using dpph varied between 21.11% and 33.81%. cluster analysis using morphological and phytochemical data splinted genotypes into two groups. the genotypes of the first group (g1, g6, g7, g8, g9, and g10) had the highest mean values of phenol, flavonoids, ascorbic acid, and antioxidant activity. correlation results among phytochemical properties showed that antioxidant activity positively and significantly correlated with total phenol, flavonoid and ascorbic acid content. conclusion: in general, this research showed that different genotypes, especially genotypes available in cluster one, had significantly higher amounts of antioxidant capacity and phenolic compounds that can be used in the food and drug industry. according to the results, the genotype (g10) was suggested as the best genotype among the genotypes of group one.