مطالعه مولکولی و ریزریخت‌شناسیjuniperus excelsa و j. polycarpos در چهار باغ استان گلستان

ارس از معدود سوزنی‌برگان ایران است که با دارا بودن شش گونه بیشتر جنگل‌های تنک با درختان پراکنده را تشکیل داده است و در میان آنها گونه‌های juniperus polycarpos و j.excela بیشتر از سایر گونه‌ها انتشار دارند. به علت شباهت ظاهری بسیار زیاد، شناسایی دو گونه یادشده از یکدیگر مشکل است. در این تحقیق شاخص‌های گرده‌شناسی، آناتومی و مولکولی با هدف کمک به شناسایی و تفکیک این دو گونه ارس در استان گلستان، منطقه چهارباغ گرگان ارزیابی شد. با استفاده از نشانگر هسته‌ایnrdna its، روابط مولکولی در دو گونه مورد نظر بررسی شد. آنالیزهای فیلوژنی نشان داد که دو گونه تک‌تبار هستند و جمعیت‌ها در زیرشاخه‌های i و ii به‌صورت حل نشده قرار گرفتند. دانه گرده دو گونه j. polycarpos و j. excelsa توسط دستگاه میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی گردید. نتایج نشان داد که تمامی دانه های گرده منفرد، تک شیار سطحی از نوع ulcurate، نامتقارن و از نظر اندازه کوچک بودند. از لحاظ شکل هر دو گونه کروی کشیده (prolate spheroidal) با تزئینات اگزین دانه‌دانه (granulate) هستند. طرح کلی گرده ها در میکروسکوپ نوری، دایره ای با سطح صاف و بدون فرورفتگی است ولی در دانه گرده مورد بررسی در میکروسکوپ الکترونی نگاره به صورت نامنظم و دارای فرورفتگی هایی می‌باشد. نتایج به‌دست آمده از مطالعات تشریحی ساقه نیز تفاوت کمی را نشان داده و قابلیت تفکیک و شناسایی دو گونه را ندارد. نتایج نشان‌دهنده این موضوع است که احتمالاً در منطقه چهار باغ یک گونه انتشار دارد و این دو آرایه مترادف‌اند.

molecular and micromorphological study of junipeus excelsa and j. polycarpos in the chahar-bagh of golestan province, iran

juniperus is one of the few conifers in iran, which has six species and forms mostly sparse forests with scattered trees. among them, juniperus polycarpos and j.excela are more widespread than the other species. due to the great similarity in their phenotypes, it is difficult to distinguish the two species from each other. in this study, pollinological, anatomical, and molecular indicators were evaluated to identify and differentiate these two juniper species in the chahar-bagh region of gorgan province, iran. using nrdna its nuclear marker, molecular relationships between the two species were investigated. phylogeny analyzes showed that two species are monophyletic and the populations were subdivided into unresolved subclades i and ii. pollen grains of the two species, j. polycarpos and j. excelsa, were examined using light (lm) and scanning electron (sem) microscopes. the results showed that all pollen grains were monad, ulcurate, asymmetric, and small in size. in terms of shape, both species were spheroidal (prolate spheroidal) with granular exine ornamentations. the general shape of the pollens in the lm was circular with a smooth surface and no fovea, but the pollen grains examined under sem were irregular and had fovea. the results of the anatomical studies of the stems also showed little difference, and it was not possible to distinguish and identify the two species. the results indicate that one species is probably distributed in the chahar-bagh region and these two taxons are synonymous.