مطالعه کشت بافت و اندام‎زایی بارانک ایرانی (sorbus persica hedl.)

بارانک ایرانی (sorbus persica hedl.) در فهرست گیاهان در آستانه‌ انقراض بوده و از نظر حفاظت خاک، تلطیف آب و هوا، خواص دارویی، اهمیت رویشگاهی، مامن حیات وحش و مقاومت بالا در برابر سرما از ارزش زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف دستیابی به ‎روش مناسب ریزازدیادی گونه بارانک ایرانی اجرا شد. قطعه‏های گره‏ای از نهال‏های بذری بارانک ایرانی تهیه شده و در ظروف شیشه‌ای حاوی محیط کشت wpm با 27 ترکیب هورمونی bap، tdz و iba کاشته شدند. سپس شاخساره‏های حاصل، برای القاء ریشه‌زایی در محیط کشت حاوی سطوح مختلف iba یا naa واکشت و در نهایت به محیط خارج از شیشه‌ منتقل شدند. درصد باززایی کلیه تیمارها 100-98 درصد بود. بیشترین تعداد شاخساره (13 عدد) در تیمار (μm4.4) bap + (μm0.1) iba + (μm0.23) tdz، بیشترین طول شاخساره (cm 2.5) در اثر متقابل هورمون‌های (μm4.4) bap + (μm0.0) iba + (μm0.0) tdz و بیشترین تعداد گره (8 عدد) در تیمار هورمونی (μm2.2 و μm4.4)bap +(μm0.0 و μm0.1) iba+(μm0.23) tdz حاصل شد. اختلاف معنی‌داری بین غلظت iba در تیمارهای مختلف از نظر درصد ریشه‌زایی ملاحظه شد و حداکثر ریشه‌زایی (14.7%) در تیمار 5 میکرومولار حاصل شد. نهال‌های ریشه‌دار شده در شرایط درون شیشه‏ای، با موفقیت در شرایط گلخانه مستقر شدند. در غیاب هورمون bap تعداد شاخساره‏های تولید شده به‏طور معنی‏داری کاهش یافت. پانزده درصد از گیاهانی که به‌محیط ریشه‏زایی منتقل شدند، یک تا سه ریشه در هر ریزنمونه تولید کردند.