بررسی خصوصیات مورفولوژیکی و روابط ژنتیکی بین دو جمعیت از گونه ferula pseudalliacea در استان یزد

گونهferula pseudalliacea  (آنغوزه تلخ) گیاهی مرتعی است که شیرابه آن دارای خواص دارویی فراوان می باشد. این پژوهش اولین مطالعه در ایران به‎منظور بررسی روابط ژنتیکی این گونه در رویشگاه هایش در استان یزد با استفاده از برخی صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی issr انجام شد. از میان 9 صفت تنها صفات تاج پوشش، قطر یقه و وزن هزاردانه دارای اختلاف معنی داری بین دو رویشگاه بود. تجزیه خوشه ای صفات مورفولوژیک براساس روش ward گیاهان را در 3 گروه اصلی قرار داد. از میان 22 آغازگر مورد مطالعه، 8 آغازگر dna الگو را به‎خوبی تکثیر و در مجموع 224 نوار قابل امتیازدهی ایجاد کردند. براساس تعداد باند، pic و شاخص نشانگر، پرایمرهای issr-16 و issr-55 عملکرد بهتری داشتند. تجزیه خوشه‌ای با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و الگوریتم upgma، دو جمعیت مورد مطالعه را در 10 خوشه گروه بندی کرد. در تجزیه به مختصات اصلی 57.94% از واریانس کل توسط سه مولفه بیان شد و جمعیت ها را به‎طور کامل از یکدیگر جدا کرد. نتایج این آنالیز با تجزیه خوشه ای همخوانی داشت. این گروه بندی ها با محدوده پراکندگی جغرافیایی نمونه ها تاحدی انطباق داشت. نتایج تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که تنوع ژنتیکی درون جمعیت ها (92%) بیشتر از تنوع بین جمعیت ها (8%) بود. تطابق دندروگرام های مورفولوژیکی و مولکولی نشان داد که تشابه چندانی بین این دو گروه بندی وجود ندارد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که استفاده از نشانگر issr برای ارزیابی تنوع ژنتیکی بین جمعیت های این گونه مناسب بود.