تحلیل انتقادی روایت‌های منتخب پهلوی‌گرایان و طرفداران دکتر مصدق در بارۀ ‌واقعۀ 28 مرداد 1332

در باره روند تکوین، شکل‌گیری و ماهیّت واقعۀ 28 مرداد 1332، روایت‌های گوناگونی، که گاه متعارض و کاملاً وارونه می‌نماید، ارائه شده است. در مقالۀ حاضر تلاش می‌شود، با تحلیل انتقادی روایت‌های برگزیده پهلوی‌گرایان و طرفداران دکتر محمد مصدق، دلایل و فرایندهایی ردیابی شود که، راویان را به‌کانون‌سازی، شخصیّت‌پردازی و برجسته‌سازی پیرامون واقعۀ 28 مرداد 1332 رهنمون ساخته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، نگاه متفاوت راویان، که از زاویۀ دید ویژه‌ای نشئت می‌گرفته است، شبکه‌های معنایی و محتوایی گوناگونی را از واقعۀ 28 مرداد ارائه داده است؛ تاجایی که، گروهی از راویان، واقعۀ 28 مرداد را «کودتا» دانسته، آن را نکوهش کرده‌اند و شماری دیگر، آن را به‌مثابۀ «قیام و رستاخیز ملّی» مورد ستایش قرار داده‌اند. مدّعای پژوهش حاضر این است که: علایق، خاستگاه و جایگاه خانوادگی، عقیدتی ایدئولوژیکی، سیاسی و اجتماعی راویان، زوایای دید و شبکه‌های معنایی و محتوایی گوناگونی را در آثار و نوشته‌های آنها پدید آورده؛ موجب شده است تا، در تحلیل گفتمانیِ دلایل بروز واقعۀ 28 مرداد، به‌ برجسته‌سازی‌ها و حاشیه‌رانی‌ها، کانون‌سازی‌ها و شخصیّت‌پردازی‌های دلخواه دست بزنند.