تحلیل مفاهیم اخلاقی، تعلیمی و تربیتی مثل‌های‌ زبان لکی

فرهنگ عامه برخاسته از متن و ژرفای زندگی مردم و سرشار از مطالب ناگفته و نکات کلیدی، پیرامون حیات اقوام و ملت‌ها، در دوره‌های مختلف است. مثل‌ها از مبانی فرهنگ عامه اقوام و ملت‌هاست و دارای خصوصیات متعدد می‌باشد. ارائه و آموزش مفاهیم و موضوعات اخلاقی، تعلیمی و تربیتی مرتبط با زندگی افراد در راستای بهسازی آن، از اساسی‌ترین ویژگی‌های مثل‌ها محسوب می‌شود. پژوهش حاضر که شیوه‌ای توصیفی- تحلیلی دارد، با تکیه بر همین ویژگی امثال و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و داده‌های میدانی، انجام شده است. به همین منظور، در آن، مثل‌های مردم لک، از مردمان اصالت‌دار ایرانی، از نظر برخورداری از مفاهیم اخلاقی، تعلیمی و تربیتی، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش، نشانگر نمود فراوان مفاهیم اخلاقی، تعلیمی و تربیتی در محتوای مثل‌های لکی است و بر اهمیت آن‌ها در نزد مردم لک تاکید دارد. نیز گواهی بر توجه بسیار این قوم ایرانی به نقش و کارکرد آموزندگی مثل‌ها و بهره‌گیری حداکثری از آن می‌باشد. مفاهیم و موضوعات اخلاقی، تعلیمی و تربیتی موجود در مثل‌های لکی، گسترده و در بر دارندۀ بخش‌های گوناگون زندگی همچون «معاش»، «معاشرت»، «تدبیر و ساماندهی امور»، «ازدواج»، «اعتقادات الهی»، «تجارت و شراکت»، «مسائل تربیتی»، «فضیلت‌های اخلاقی» و «رذیلت‌های اخلاقی»، است.

analyzing moral, didactic and educative contents of lakish proverbs

common culture arises from the depth of human life steeped in unsaid contents and key notes about the life of tribes and nations during various eras. in fact, these proverbs are the manifestations of common cultures of tribes and nations holding different features, although presenting and teaching moral, didactic and educative contents related to the development of people’s lives is considered as their most basic feature. the present descriptive-analytic study has been carried out by library sources and fields relying on the aforesaid feature. therefore, lakish proverbs have been singled out from original iranian people to be analyzed in terms of having moral, didactic and educative contents. the findings reveal that lakish proverbs include moral, didactic and educative contents demonstrating the importance of these proverbs among laks. furthermore, the results prove the maximum use and the educative role of these proverbs in the life of this iranian tribe. besides, these proverbs include extensive moral, didactic and educative contents like “livelihood”, “communication”, “planning and managing affairs”, “marriage”, “divine beliefs”, “business and partnership”, “nurture issues”, “moral virtues”, and “immoralities”.