اثر تغییر قیمت واقعی سوخت بر بهبود تکنولوژی و تولید گازهای گلخانه ای در بخش حمل ونقل جاده ای ایران

با اجرای طرح هدفمندی یارانه ها و افزایش قیمت حامل های انرژی، انتظار می رفت که مصرف انرژی در بخش حمل ونقل کاهش یابد. موضوع تغییر قیمت سوخت و حامل های انرژی و از این طریق افزایش قیمت واقعی سوخت نسبت به سایر عوامل تولید؛ از نگاه نظری می تواند منجر به تغییر رفتار مصرف کنندگان سوخت به سمت استفاده از تکنولوژی های جایگزین با کارایی بالاتر و هزینه مصرفی کمتر گردد. لذا می توان انتظار داشت که در اثر افزایش قیمت واقعی بنزین و نفت گاز، نوسازی ناوگان جاده ای و توجه بیشتر به سوخت های جایگزین صورت گرفته باشد. بدین منظور این مطالعه به بررسی اثرات تغییر قیمت واقعی سوخت (بنزین و نفت گاز) بر بهبود تکنولوژی در بخش حمل ونقل جاده ای ایران در بازه زمانی 1393--1370 و با استفاده از روش حداقل مربعات پایدار (rls) می پردازد. بهبود تکنولوژی در حمل ونقل جاده ای به دو گروه تکنولوژی در سوخت (شاخص مصرف cng) و تکنولوژی در موتور (میانگین سنی ناوگان) تقسیم می شود. ازآنجایی که پیشرفت هر تکنولوژی بایستی با شرایط اقتصادی و زیست محیطی همسو باشد تا توسعه پایدار شکل بگیرد، لذا در این مطالعه ابتدا تاثیر قیمت سوخت را بر هرکدام از شاخص های تکنولوژی سنجیده، سپس اثر این شاخص ها بر میزان تولید گازهای گلخانه ای برآورد شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد در شاخص استفاده از سوخت جایگزین، افزایش قیمت سوخت موجب افزایش مصرف cng و به تبع آن کاهش گازهای گلخانه ای شده است. در شاخص تکنولوژی در موتور نیز، افزایش قیمت سوخت در زیربخش های سواری و اتوبوس موجب کاهش طول عمر ناوگان شده ولی در زیربخش های مینی بوس و کامیون این رابطه معکوس بوده است. لذا افزایش طول عمر ناوگان بر تولید سرانه گازهای گلخانه ای در هر زیربخش جاده ای، مثبت و معنادار بوده است.

Effect of fuel real prices on technology improvement and greenhouse gas emissions in the Iran road transportation sector

With the implementation of targeted subsidies and increasing energy carrier rsquo;s prices, is expected to reduce energy consumption in the transportion sector. Subject of fuel price change and energy carriers and thus increase the fuel real price compared to other factors of production; theoretically could lead to changing the behavior of fuels consumers towards the use of alternative technologies with higher efficiency and lower costs. It can be expected that by increase in the gasoline and diesel fuel real price, is taken pay more attention to motor fleet renewal and alternative fuels. For this purpose, in the present study, will be examined effects of the relative price changes of fuel (Gasoline and Diesel Fuel) on technology improving in sector Iran road transport during period 19912014 using Robust Least Squares method (RLS). Improving technology in road transport is divided into two groups; fuel technology (CNG consumption indicator) and engine technology (average age of the fleet). Since that technology advances should be aligned with economic and environmental conditions to be formed sustainable development. Therefore in this study, first measured effect of fuel prices on each of technology indicators, then effect of these indicators will be calculated on amount of greenhouse gas emissions. The obtained results of model estimate indicates confirmation of hypotheses proposed in this study. So that in fuel technology indicator, increasing fuel prices led to increasing CNG consumption and consequently increasing CNG consumption reduces greenhouse gas emissions. In engine technology indicator, increasing fuel prices in cars and buses subsectors led of decreased fleet longevity and this relationship in minibuses and trucks subsectors is inverse. Finally, increasing fleet longevity have positive and significant effect on greenhouse gas emissions per capita in each road subsectors.