بررسی رابطه‌ی شرطی بین بازار جهانی نفت و بازدهی سهام صنایع منتخب در ایران

بررسی رابطه‌ی شرطی بین بازار جهانی نفت و بازدهی سهام صنایع منتخب در ایرانمهدیه رضاقلی زاده *استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران mahdieh_rezagholizadeh@yahoo.comکاظم یاوری دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس kyavari@modares.ac.irبهرام سحابیاستادیار گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، sahabi_b@modares.ac.ir تاریخ دریافت: 08/11/91 تاریخ پذیرش: 10/09/92چکیدهبا توجه به این که رابطه‌ی بین بازار جهانی انرژی (نفت) و بازار سهام هر کشور اهمیت فراوانی در قیمت‌گذاری و انتخاب سبد دارایی‌ها دارد، مطالعه حاضر بر آن است تا با تبیین مدل قیمت‌گذاری دارایی سرمایه‌ای شرطی پتنگیل و همکاران (1995) و در قالب مدل چندعاملی آربیتراژ، تاثیر شرطی عوامل مختلف ریسک (ریسک قیمت نفت، ریسک بازار، چولگی و کشیدگی) را در وضعیت صعودی و نزولی بازارها بر بازده‌ی سهام صنایع منتخب فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره‌ی 90-1384 مورد بررسی قرار دهد. بررسی روابط فوق با استفاده از یک رگرسیون دو مرحله‌ای انجام می‌گیرد که با توجه به ماهیت داده‌ها، مدل‌سازی در مرحله اول بر اساس مدل‌های سری زمانی و در مرحله‌ی دوم با تکیه بر الگوهای پانل دیتا و به‌کارگیری تخمین زن‌های اثرات ثابت و تصادفی می‌باشد.نتایج به دست آمده از برآورد مدل‌های شرطی بیانگر این است که رابطه‌ی ریسک قیمت نفت با بازده‌ی سهام صنایع مورد مطالعه در وضعیت صعودی بازار جهانی نفت، مثبت و در بازار نزولی، منفی بوده و این ضرایب نامتقارن می‌باشند. لذا می‌توان گفت تغییرات به وجود آمده در بازار جهانی نفت، دارای رابطه‌ای معنی‌دار با بازده‌ی سهام صنایع منتخب در هر دو وضعیت صعودی و نزولی بازار جهانی نفت بوده و تاثیر نامتقارن و قابل ملاحظه‌ای بر بازدهی می‌گذارد. هم‌چنین نتایج نشان دهنده وجود یک رابطه‌ی مثبت (منفی) و معنی‌دار بین ریسک بازار با بازده‌ی سهام در وضعیت صعودی (نزولی) بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.طبقه بندی jel: g20، p34کلید واژه: ریسک، بازده، مدل چند عاملی شرطی، بورس اوراق بهادار تهران