تخمین الگوی عرضه‎ی نفت‎خام ایران

تخمین الگوی عرضه‎ی نفت‎خام ایرانمحسن ابراهیمی*استادیار دانشکده‎ی اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان ebrahimimo@yahoo.com سید محمدعلی حاجی میرزاییعضو هییت علمی موسسه‎ی مطالعات بین المللی انرژی mirzaeema@yahoo.com سمانه محمدخانی کارشناس ارشد علوم اقتصادی 1985@gmail.com smkhaniتاریخ دریافت: 14/2/89 تاریخ پذیرش: 30/10/89چکیدهنفت‎خام به عنوان مهم ترین تامین کننده‎ی انرژی بشر، جایگاه ویژه‎ای در اقتصاد ایران دارد، لذا بررسی عوامل موثر بر میزان عرضه‎ی نفت‎خام ایران، ضروری به نظر می‎رسد. هدف این مطالعه تخمین الگوی عرضه‎ی نفت‎خام ایران در بازه‎ی زمانی 1386-1346، با استفاده از یک الگوی ترکیبی است. نتایج مطالعه نشان می‎دهدکه در کوتاه مدت، رابطه‎ی میان قیمت نفت‎خام و مقدار تولید نفت‎خام منفی است، ولی در بلندمدت، این رابطه مثبت می‎باشد. هم‎چنین در بازه‎ی زمانی مورد بررسی، سرمایه‎گذاری در بخش نفت و گاز اثر معنی‎داری بر مقدار عرضه‎ی نفت‎خام ایران نداشته است. با اعمال سیستم سهمیه‎بندی تولید نفت‎خام از سوی اوپک، عرضه‎ی نفت‎خام ایران تحت تاثیر تصمیمات اوپک قرار گرفته و نتایج بیانگر این است که با افزایش میزان سهمیه‎ی تولیدی از سوی اوپک، مقدار عرضه‎ی نفت‎خام ایران افزایش و با کاهش مقدار سهمیه، مقدار عرضه نیز کاهش یافته است. براساس نتایج مطالعه، بحران نفتی سال 1973 اثر مثبت بر مقدار نفت‎خام ایران داشته و وقوع جنگ تحمیلی موجب کاهش مقدار عرضه‎ی نفت‎خام ایران شده است.