تحلیل پویای اقتصاد سنجی از رابطه‎ی بین تولید ناخالص داخلی، مصرف انرژی و صادرات غیر نفتی در ایران

این مقاله با استفاده از داده های سری زمانی ایران طی دوره‎ی 1386-1346، به بررسی رابطه‎ی پویای بلند مدت و کوتاه مدت بین متغیرهای تولید ناخالص داخلی، مصرف انرژی، صادرات غیر نفتی، تشکیل سرمایه‎ی ثابت ناخالص و اشتغال پرداخته است. در این راستا از تکنیک اقتصاد سنجی آزمون کرانه ها به هم‎جمعی و الگوی ecm استفاده شده است. هم‎چنین از مجموعه‌ی آزمون های بای و پرون (2003) به منظور تعیین نقاط شکست به صورت درون‎زا و آزمون لی و استرازیسیچ (2003) برای آزمون ریشه‎ی واحد با لحاظ دو شکست ساختاری درون‎زا استفاده شده است. نتایج آزمون کرانه ها وجود رابطه‎ی تعادلی بلند-مدت میان متغیرها را تایید می کند و سرعت تعدیل انحراف از تعادل بلند مدت برای حالت-هایی که تولید ناخالص داخلی و صادرات غیرنفتی متغیر وابسته هستند، به ترتیب برابر با 50/0 و 69/0 می باشد. برآورد ضرایب بلند مدت نیز نشان می‎دهد که مصرف انرژی، تشکیل سرمایه‎ی ثابت و اشتغال به ترتیب با مقادیر 26/0، 24/0 و 53/0 تاثیر مثبت و معنی داری بر تولید ناخالص داخلی دارند. هم‎چنین تولید ناخالص داخلی با ضریب مثبت و معنی داری معادل 68/4، بر صادرات غیرنفتی در بلند مدت اثرگذار است، بنابراین می توان نتیجه گرفت که در بلند مدت مصرف انرژی عامل محرک رشد اقتصادی است و رشد اقتصادی بستر توسعه‎ی صادرات غیر نفتی را فراهم می آورد.طبقه بندی jel: q43، c32، f10