بررسی اثر بی ثباتی قیمت نفت بر رشد اقتصادی ایران

در این مقاله به بررسی اثر نوسانات قیمت نفت بر رشد اقتصادی ایران می‌پردازیم. داده های پژوهش فصلی و از سال 1370:1 الی 1400:4 میباشند. به این منظور ابتدا شاخص بی ثباتی قیمت نفت از طریق مدل garch برآورد، سپس روابط متقابل متغیرهای مدل با استفاده از روش خودرگرسیون برداری بررسی و در ادامه رابطه ی بلندمدت بین متغیرها نیز با استفاده از روش هم‌انباشتگی جوهانسن- جوسیلیوس استخراج شده است. بر اساس توابع عکس العمل آنی، تکانه ی قیمت نفت تاثیر منفی بر تولید داشته است . همچنین با توجه به رابطه ی بلندمدت برآورد شده طی دوره ی زمانی مورد مطالعه، متغیرهای مخارج مصرفی بخش خصوصی، سرمایه گذاری و خالص صادرات، تاثیر مثبت و معنی داری بر تولید ناخالص داخلی داشته اند که این نتایج با مبانی نظری تحقیق سازگارند. در بلندمدت متغیر قیمت نفت تاثیر مثبت و بی ثباتی قیمت نفت تاثیر منفی بر تولید ناخالص داخلی داشته اند. با توجه به وابستگی شدید اقتصاد کشور به نفت و درآمدهای نفتی، نتایج مذکور قابل قبول میباشند. همچنین از نتایج دیگر تحقیق این است که اثر افزایش قیمت نفت در تمام موارد معنی دار و بیشتر از اثر کاهش قیمت نفت بوده است. همچنین نتایج نشان میدهند که شوک پولی در کنار شوک قیمتی نفت اثر قابل توجهی بر تولید ناخالص داخلی دارند.واژگان کلیدی:بی ثباتی قیمت نفت، تولید ناخالص داخلی، هم انباشتگی جوهانسن جوسیلیوس،  ، مدل گارچ: jel طبقه بندی32 , q43e [1] var

investigating the effect of oil price instability on iran's economic growth

this article examines the effect of oil price fluctuations on iran’s economic growth. the research data are quarterly and cover the period from 1991:1 to 2021:4. for this purpose, first the oil price instability index is estimated using the garch model, then the mutual relationships between the model variables are examined using the vector autoregressive (var) method, and finally the long-term relationship between the variables is extracted using the johansen cointegration method.based on the impulse response functions, the oil price shock has had a negative impact on production. also, according to the estimated long-term relationship during the study period, the variables of private consumption expenditure, investment, and net exports have had a positive and significant impact on gdp, which is consistent with the theoretical basis of the research.in the long run, the oil price variable has had a positive effect and the oil price instability has had a negative effect on gdp. given the country’s strong dependence on oil and oil revenues, the above results are acceptable. another finding of the study is that the effect of an increase in oil prices has been significant in all cases and greater than the effect of a decrease in oil prices. the results also show that monetary shocks, along with oil price shocks, have a significant effect on gdp.keywords: gdp ,  garch model, oil price volatility , johansen cointegration testjel classification:q32, e43