تغییر رویکرد در الگوی جدید قرادادهای صنایع بالادستی نفت ایران

در راستای نیازهای صنعت نفت ایران، با استناد به اختیاراتی که در قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مصوب 1391 ه.ش برای بهسازی قرارداد های این صنعت پیش بینی شده بود، شرکت ملی نفت ایران به تهیه شرایط عمومی و الگوی قرارداد های بالادستی نفت و گاز پرداخت که نهایتا در هیات وزیران تصویب و در آبان 1394 ه.ش ابلاغ شد. در پی انتقاداتی که از این تصویب نامه شد و در راستای رفع تناقضات و مشکلات آن، در چند نوبت اصلاح گردید که سه مورد از این اصلاحات در تاریخ های مرداد 1395، شهریور 1395 و مهر 1402 ه.ش اتفاق افتاد. این اصلاحات تغییرات اساسی در نظام حقوقی-قراردادی و مالی تصویب نامه ایجاد کرد. آخرین تغییر که در مهر ماه سال 1402 ه.ش رخ داد، مهم ترین اتفاق قراردادی پس از سال ها غفلت از رویکرد های پر طرفدار در صنعت نفت جهان بود. تجویز قرارداد مشارکت در اصلاح اخیر (در تمامی مراحل عملیات بالادستی نفت) می تواند نشان از تغییر رویکرد قراردادی در برابر سرمایه گذاران خارجی باشد. مقاله حاضر به بررسی مفاد، شرایط و مندرجات تصویب نامه مذکور با تاکید بر مهم ترین اصلاحات آن پرداخته و با تبیین الگوی جدید قرارداد های بالادستی صنعت نفت، نتیجه می گیرد رویکرد حقوقی-اقتصادی دولت ایران در قراردادهای بالادستی دچار تغییرات بنیادین شده است.

change-over in upstream iranian petroleum contracts

in order to improve and update iranian upstream contracts in oil and gas industry, the ministry of petroleum propose a submission to renew the old version of oil contracts that are so-called buy-back. after 4 years that the bill enacted, council of ministers enacted the new model for upstream contracts and revised it number if times with this title: iranian petroleum contracts breifly cited as ipc. this article focuses on these revisions that reveal the nature and purpose if new ,odel contracts in oil and gas industry. it concluded the production sharing (psa) agreements has not been banned, despite of historical and political belief. this conclusion is in full comliance with upstream laws and regulations and does not have any conflict with constitutional rules of islamic repiblic of iran. ther are some diversion in legal approach toward upstream contracts in oil and gas industry that illustrated detailed in this research.