بررسی اثر باز بودن تجاری بر آلودگی هوا در کشورهای منطقه منا با رویکرد اقتصاد سنجی فضایی

پدیده گرم شدن زمین و اثر گلخانه‌ای ناشی از انتشار آلاینده‌های جوی و به دنبال آن تهدید حیات بر روی کره زمین امروزه به یکی از چالش‌های مهم پیش روی حکومت‌ها و تصمیم سازان اقتصادی آنها تبدیل شده است. انتشار دی‌اکسید کربن حاصل از سوخت‌های فسیلی در صنایع نقش قابل توجهی در این آلودگی دارد. حال در کشورهایی که پناهگاه صنایع فرسوده کشورهای توسعه یافته شده اند انتشار گاز دی‌اکسید کربن ناشی از سوخت‌های مورد استفاده در صنعت، زیرساخت‌های نامناسب صنعتی و مصرف زیاد انرژی از دلایل عمده‌ای است که شرایط زیست محیطی این کشورها را با مخاطره مواجه نموده است. تحقیق حاضر اثر تبادلات ناشی از باز بودن تجاری بر انتشار دی‌اکسید کربن در کشورهای منطقه منا را طی دوره 2004 تا 2020 بررسی نموده است. و در حین حال با بکارگیری تکنیک‌های اقتصاد سنجی فضایی اثر متقابل کشورها بر هم در فرایند تولید گاز دی‌اکسید کربن را مورد توجه قرار داده است. نتایج حاکی از تایید اثر مجاورت فضایی و تاثیر مثبت درجه باز بودن تجاری بر انتشار دی‌اکسید کربن در کشورهای مورد مطالعه می‌باشد. 

investigating the effect of trade openness on air pollution in mena countries with a spatial econometric approach

global warming and the greenhouse effect caused by the release of atmospheric pollutants and the subsequent threat to life on the planet have become one of the most important challenges facing governments and their economic decision makers. emission of carbon dioxide from fossil fuels in industries plays a significant role in this pollution. furthermore , in the countries that have sheltered the worn-out industries of the developed countries, the emission of carbon dioxide gas caused by the fuels used in the industry, inappropriate industrial infrastructure and high energy consumption are the main reasons that endanger the environmental conditions of these countriesthis study has examined the effect of exchanges resulting from trade openness on carbon dioxide emissions in mena countries during the period from 2004 to 2020. meanwhile, by using spatial econometric techniques, it has paid attention to the mutual effect of countries on each other in the process of producing carbon dioxide gas. the results indicate the confirmation of the effect of spatial proximity and the positive effect of the degree of commercial openness on the emission of carbon dioxide in the studied countries.