شناسایی عوامل گذشته نگر بر حسابداری مدیریت محیط زیست در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی

امروزه فعالیت نفت و گاز و پتروشیمی به دلیل ماهیت تکنولوژی آن، بالقوه محیط زیست را آلوده می‌کند. در صورت عدم توجه به پیامدها و مسائل زیست محیطی باید هزینه‌های کلانی برای رفع خسارت و ضایعات ناشی از به این موضوع صرف شود. حسابداری مدیریت زیست محیطی  به عنوان ابزار نوین مدیریت, از طریق ارتقای پاسخگوئی زیست محیطی, عملکرد زیست محیطی و مالی سازمان را بهبود می‌بخشد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی معیارهای مناسب برای حسابداری مدیریت محیط زیست در صنعت نفت و گاز  و پتروشیمی می‌باشد. به منظور دستیابی به این مهم، پژوهش در طی سال‌های 1399 و 1400 در دو مرحله مجزا اجرا گردیده. نخست، پس از مطالعه مبانی نظری پژوهش، بنابر نیاز به استفاده ازتجربیات افراد درگیر در موضوع پژوهش، از روش پژوهش کیفی با استفاده از روش دلفی فازی استفاده شد و سپس رتبه بندی عوامل موثر شناسایی شده با کمک تکنیک ahp انجام شد . حاصل محاسبات ارائه شده انتخاب 15 عامل از 24 عامل گذشته نگر می‌باشد که به ترتیب عبارتند از: مدیریت آب، ارزیابی چرخه عمر محصول، مدیریت انرژی، مدیریت مواد، مدیریت آلودگی، هزینه‌های حمایت از محیط زیست، تخصیص هزینه ها، حسابداری مواد و جریان انرژی، مدیریت ضایعات، ارزیابی عملکرد، هزینه‌های جلوگیری از آلودگی، هزینه‌های تجدید محیط زیست، ارزیابی ریسک اثرات مختلف زیست محیطی، کیفیت بالا و ارزیابی گذشته از تصمیمات مربوط به هزینه‌های زیست محیطی. 

identification of retrospective factors on environmental management accounting in the oil, gas and petrochemical industry

environmental management accounting, as a new management tool, improves the environmental and financial performance of the organization through the promotion of environmental accountability. the results of examining the impact of the industry on the presentation of environmental reports show a significant difference in the type of disclosure in different industries. the main purpose of this research is to identify the appropriate criteria for environmental management accounting in the oil and gas industry. the research was carried out in two separate stages during the years 2019 and 2018. first, after studying the theoretical foundations of the research , the qualitative research method was used using the fuzzy delphi method, and then the ranking of the identified effective factors was done with the help of the ahp technique. as a result of the presented calculations, 15 factors were selected from 24 factors related to retrospective factors, which are respectively: water management, product life cycle assessment (lca), energy management, material management , pollution management, environmental protection costs, cost allocation , material and energy flow accounting , waste management, performance evaluation, pollution prevention costs, environmental renewal costs, risk assessment of various environmental effects high quality, and past evaluation of decisions related to environmental costs