بررسی نقش آستانه‌ای تحریم بر اثرگذاری درآمدهای نفتی بر نقدینگی در ایران: شواهدی جدید از الگوی tsvar

در سال های پس از انقلاب اسلامی ایران به دلایل مختلف اقتصاد ایران همواره تحت تحریم های اقتصادی آمریکا، سازمان ملل و یا اتحادیه اروپا بوده است که بعضا توسط کشور آمریکا به تنهایی و در برخی دوره ها نیز توسط هر سه مورد تحریم شده است. در پژوهش حاضر تاثیر شوک مثبت و منفی  شاخص تحریم از طریق دو مسیر تاثیر بر بودجه دولت و هم چنین تاثیر بر نرخ ارز بر نقدینگی در دوره زمانی 1399-1358 با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری آستانه ای (tsvar) بررسی شده است. بر اساس نتایج پژوهش، آستانه رشد تحریم در اثرگذاری بر نقدینگی از مسیر نرخ ارز و تورم، 5.162 درصد و از طریق تغییر کسری بودجه دولت، 3.057 درصد بوده است و نشان می دهد آستانه رشد شاخص تحریم در اثرگذاری بر نقدینگی در قالب مسیر نرخ ارز و تورم بزرگ تر است. هم چنین، تفاوت پاسخ نقدینگی در کشور به درآمدهای نفتی به آستانه تحریم مرتبط است. بر این اساس و در راستای کاهش اثرات شوک برونزای نفت بر نقدینگی، بایستی نقش تثبیتی صندوق توسعه ملی در کنار مدیریت انتظارات تورمی مدنظر قرار گیرد. زیرا در چنین شرایطی ذخایر ارزی بانکمرکزی نیز افزایش می یابد و می تواند در شرایط تشدید تحریم از طریق توان عرضه ارز بالاتر، مانع از رشد بالای نرخ ارز و تورم شود که خود مانع از رشد بیش تر نقدینگی در کشور خواهد شد. 

investigating the threshold role of sanctions on the effect of oil revenues on liquidity in iran: new evidence from the tsvar model

in the years after the islamic revolution of iran, for various reasons, iran’s economy has always been under the economic sanctions of the united states, the united nations, or the european :union:, sometimes by the united states alone, and in some periods by all three. in the present research, the impact of positive and negative shocks on the sanctions index through two paths of impact on the budget deficit and also the impact on the exchange rate and inflation on liquidity in the period of 1979-2020 has been investigated using the threshold structural vector autoregressive model (tsvar). according to the research results, the threshold of sanctions growth through the path of exchange rate and inflation was 5.162 % and through the government budget deficit channel was 3.057%, which shows that the threshold of sanction growth in the exchange rate channel and inflation is greater. also, the difference in the country’s liquidity response to oil revenues is related to the sanctions threshold. based on this, and to reduce the effects of exogenous oil shocks on liquidity, the stabilizing role of the national development fund should be considered along with the management of inflationary expectations.