اروپا و معضل امنیت انرژی؛ محدودیت و راهبردها

 وابستگی روزافزون مصرف انرژی (به‌ویژه نفت و گاز) کشورهای اروپایی به عرضه انرژی خارجی موجب نگرانی همیشگی اتحادیه اروپای در زمینه تامین انرژی و امنیت عرضه آن می‌باشد. از طرفی با توجه به مسائل زیست‌محیطی سهم انرژی‌های پاک در سبد مصرفی انرژی جهان و به‌ویژه اروپا در حال افزایش است. حدود یک چهارم کل انرژی مصرفی در اتحادیه اروپا گاز طبیعی است. اکثر کشورهای عضو اتحادیه اروپا تقریباً تمام منابع انرژی به‌ویژه نفت و گاز مورد نیاز خود را وارد می‌کنند. روند رو به رشد واردات انرژی اروپا از جمله گاز از کشور روسیه، امنیت تامین انرژی مصرف کنند. روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع تحلیل اسنادی است که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام ‌شده است. سوال اصلی مقاله حاضر این است که مهم‌ترین راهبردهای اروپا برای برطرف کردن معضلِ امنیت انرژی چه خواهد بود؟ مهم‌ترین معضلات امنیت تامین انرژی مصرف‌کنندگان اروپایی کدام است؟ نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، در شرایط کنونی امنیت تامین انرژی اروپا به دلیل مواردی نظیر وابستگی زیاد واردات نفت و گاز از روسیه و تحریم نفتی کشورهای تولیدکننده نفت از جمله ایران، ونزوئلا و ... با مخاطره جدی مواجه است. مهم‌ترین راهبردهای کشورهای اروپایی عبارتست از تقویت و گسترش نهادهای بین بین‌المللی در جهت مقررات زدایی با تاکید بر بورس‌های نفتی، استفاده از منابع جایگزین انرژی‌های فسیلی، متنوع سازی سبدهای وارداتی نفت و گاز، سرمایه‌گذاری مشترک نفتی و گازی شرکت‌های اروپایی با واردکنندگان و استفاده از خط لوله برای انتقال گاز. ایران با توجه به قرارگرفتن در موقعیت منابع نفت و گاز جهان و برخورداری از اهمیت استراتژیکی در سطح جهان برخوردار بوده و موقعیت راهبردی در منطقه خلیج‌فارس و تنگه هرمز می‌تواند، از گزینه‌های مناسب برای کاهش مخاطرات امنیت انرژی اروپا به حساب می‌آید.

europe and the challenge of energy security: limitations and strategies

the increasing dependence of european union member countries on imported oil and gas has led to concerns about energy supply and security.  at the same time the share of clean energy in europe’s energy consumption basket is increasing due to environmental issues. about a quarter of all energy consumption in the eu is natural gas, and most eu member states import almost all of their energy resources, especially oil and gas. the increase of european energy imports, including gas from russia, increases their energy dependence.  we use literature review to study the question of what the most important energy security problems for european countries are and what strategies they can adopt to increase their energy security. the results of this study show that european energy security is compromised by high dependence on oil and gas imports from russia and inability to source energy from countries like iran and venezuela due to sanctions. the most important strategies of countries are to strengthen international institutions such as oil exchanges, use of alternative sources of fossil fuels, diversification of oil and gas import portfolios, joint investment with a basket of oil producers and new pipelines to transport gas. iran can be a good option for europe to increase its energy security, given the country’s oil and gas resources and strategic position.