تحلیل عاملی تقاضای انرژی در صنایع کارخانه‌ای ایران با تاکید بر صنایع کارخانه‌ای انرژی‌بر (دوره 1397-1385)

بررسی عوامل موثر بر تغییرات تقاضای انرژی می‌تواند به سیاست‌گذاران اقتصادی جهت اتخاذ رویکردهایی برای صرفه‌جویی انرژی کمک شایانی نماید. یکی از روش‌های بررسی این عوامل، تحلیل عاملی تقاضای انرژی است. با توجه به سهم بالای بخش صنعت (بویژه صنایع انرژی‌‌بر) از مصرف انرژی ایران، هدف مقاله حاضر عبارت از تحلیل عوامل اثرگذار بر تغییرات مصرف انرژی در همه صنایع کارخانه‌ای کشور و صنایع انرژی‌بر است. برآی این منظور از روش‌های تجزیه شاخص لاسپیرز، دیویژیا و فیشر در دوره 1397-1385 بهره‌گرفته شده است. نتایج تحلیل عاملی نشان می‌دهند که مصرف انرژی همه صنایع در دوره مورد بررسی افزایش یافته و این یافته‌‌ها توسط آمارهای واقعی مصرف انرژی تایید می‌شود. همچنین نتایج حاکی است که اصلی‌‌ترین عامل موثر در افزایش مصرف انرژی صنایع (بصورت سال به سال و یا در کل دوره) مربوط به عامل اثر فعالیت است و سایر عوامل بعضاً تاثیر افزایشی و عمدتاً تاثیر کاهشی در مصرف انرژی داشته‌‌اند. یافته‌‌ها حاکی از نقش حداکثری اثر شدت انرژی در کاهش مصرف انرژی صنایع (از جمله صنایع انرژی‌‌بر) بوده و نقش مثبت اثر ساختاری در افزایش مصرف انرژی در قیاس با اثر فعالیت، بسیار ناچیز است.

Factor Analysis of Energy Demand in Iran's Manufacturing Industries with Emphasis on Energy Intensive Sectors

Examining the factors affecting changes in energy demand can help economic policymakers to adopt energy saving approaches. One method of examining these factors is factor analysis of energy demand. Given the high share of industry, especially energyintensive industries in Iran #39;s energy consumption, the purpose of this article is to analyse the factors affecting changes in energy consumption in all industrial industries and energyintensive industries. For this purpose, the methods of analysis of Laspers, Division and Fisher index in the period 13971385 have been used. The results of factor analysis show that the energy consumption of all industries increased in the period under review and these findings are confirmed by real energy consumption statistics. The results also show that the main effective factor in increasing energy consumption of industries (yearonyear or in the whole period) is related to the effect of activity and other factors sometimes have an increasing effect and mainly a decreasing effect on energy consumption. Findings indicate the maximum role of energy intensity in reducing energy consumption of industries (including energyintensive industries) and the positive role of structural effect in increasing energy consumption compared to the effect of activity is very small.JEL Classification: K32, O13 and Q43Keywords: Factor Analysis, Energy demand , Industries and Energy Intensity Industries.