بررسی نحوۀ تاثیرگذاری اثرات سرریز از بخش نیروگاه‌های حرارتی کشور بر انتشار گازهای گلخانه‌ای؛ کاربردی از مدل دوربین فضایی

مسائل مربوط به محیط زیست یکی از مهم ترین موضوعاتی است که همه جوامع طی دهه های اخیر با آن مواجه هستند. کمبود منابع و ضرورت توسعه برای ایران و سایر کشورهای مشابه، مسئله کاهش دی اکسید کربن را به عنوان راه حل بحران زیست‌محیطی مهم دانسته است. در این مطالعه، جمعیت، تولید ناخالص داخلی، بهره وری انرژی الکتریکی، ساختار انرژی الکتریکی و سهم بخش خانگی بر روی انتشار دی اکسید کربن (به عنوان مهم ترین شاخص مرتبط با محیط‌زیست) مورد بررسی شده است. در تحقیق حاضر جریان دی اکسید کربن طی دوره 1387 تا 1394، برای نیروگاه های حرارتی کشور با استفاده از روش داده های پانل مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور از آزمون‌های هاسمن (اثرات ثابت)، والد (عدم ناهمسانی) و دوربین واتسون (عدم خودهمبستگی) استفاده شده است؛ نتایج و بحث اثرات حاصل از مدل دوربین فضایی (sdm) فرضیه اثربخشی اثرات فضایی را تایید می کند و کشش اثرات سرریز از طریق مجاورت مثبت و معنی دار برآورد شده است؛ و براساس یافته های پژوهش افزایش تولید ناخالص داخلی منجر به افزایش انتشار گاز دی اکسیدکربن هر استان بر خود و استان های مجاور شده، همچنین افزایش بهره وری انرژی الکتریکی، ساختار انرژی الکتریکی و افزایش سهم بخش خانگی منجر به کاهش انتشار گاز دی اکسیدکربن هر استان بر خود و استان های مجاور شده است.

Investigating the Effect of Overflow Effects from Heat Sector of Iran on Greenhouse Gas Emissions; Application of Space Durbin Model

Issues related to environment are one of the most important issues that confront communities in recent decades. Resource scarcity and the necessity of development for Iran and other similar countries requires us to deal with carbon dioxide emissions as a manifestation of environmental crisis. In this study, we assess the relationship between carbon dioxide emissions as a dependent variable with population, gross domestic product, electrical energy productivity, electrical energy structure, and household consumption as independent variables, using panel data. We first develop a model with a spatial lag of both the explanatory and dependent variables, which is called the Spatial Durbin Model (SDM). In this study, we modeled the carbon dioxide flow over the period 2005 to 2014 for thermal power plants using a dynamic spatial regression model and a spatial Hausmann test. This test highlights the strong preference for the fixed effect model. We modified the Wald test for group wise hetero skedasticity in the fixed effect regression model and the DurbinWatson test for the residual autocorrelation detection results. Effects of the Spatial Durbin Models (SDM) confirm the assumption of the effectiveness of spatial effects. We estimate the elasticity of the overflow effects through positive and significant proximity. Our research findings indicate that an increase in gross domestic product of adjacent provinces increases carbon dioxide emissions the concerned province and neighboring provinces. We also observe that increased electrical energy productivity, electrical energy structure and increased share of electricity consumption by households reduces carbon dioxide emissions in the concerned province and neighboring provinces.JEL Classification: C21,C23,Q01,Q48, Q54Keywords: Carbon dioxide emissions, Electrical Energy Productivity, Spatial Durbin Models