اندازه گیری اثر عوامل برون‌زای غیراقتصادی برتقاضای انرژی بخش صنعت ایران

این مقاله به اهمیت مدل سازی عوامل برون زای غیراقتصادی (روند ضمنی تقاضای انرژی) در تخمین تقاضای انرژی در بخش صنعت ایران می پردازد. این عوامل معمولاً دارای سری زمانی نبوده و لذا غیرقابل مشاهده هستند بنابراین با استفاده از رویکرد سری زمانی ساختاری می توان این عوامل را الگو کرد و با استفاده از روش های فیلتر کالمن و حداکثر درست نمایی آن را تخمین زد. با برآورد روند ضمنی تقاضای انرژی (uedt) می توان تخمین دقیق تری از کشش های قیمتی و درآمدی تقاضای انرژی در بخش صنعت نیز داشت. همچنین در این مقاله تلاش شده است که میزان اثر هر یک از عوامل موثر بر تغییر تقاضای انرژی در طول دوره مورد بررسی (1391-1353) برآورد گردد. نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی از صعودی بودن روند ضمنی تقاضای انرژی است و نشان می دهد که عوامل برون زای غیراقتصادی منجر به افزایش مصرف انرژی در این بخش شده اند و در پیشرفت فنی نقشی در بهبود کارایی مصرف انرژی نداشته است. کشش های درآمدی و قیمتی تقاضای انرژی این بخش در کوتاه مدت به ترتیب 0.33 و 0.08 تخمین زده اند. تغییر تقاضای انرژی که ناشی از تغییر uedt نیز قابل توجه برآورد شده و نشان می دهد که در بسیاری از سال های دوره مورد بررسی (1391-1353) اثر آن بیشتر از تغییر ارزش افزوده و تغییر قیمت بوده است. ضمن آن که نقش ارزش افزوده در تغییر تقاضای انرژی بسیار بیش تر از اثر قیمت برآورد شده است که هماهنگ با برآورد کشش های درآمدی و قیمتی تخمین زده شده است.

Measuring the Impact of Non-economic Exogenous Factors on Industrial Energy Demand in Iran

This paper tries to demonstrate the importance of noneconomic exogenous factors (Underlying Energy Demand Trend) when we estimate the industrial energy demand for Iran. The Structural Time Series Model (STSM) approach is used to model these unobservable factors. The Kalman filter and Maximum Likelihood methods allow us to estimate the value of the UEDT. This approach enables us to obtain more reliable estimates of income and price elasticity as well. We use the derived values of UEDT, and price and income elasticities to evaluate the impact of economic and noneconomic exogenous factors on industrial energy demand. The results show that the UEDT has a positive trend and the industrial sector has become more energy intensive over time. The results further indicate that technological improvement and other noneconomic exogenous factors have no impact on energy efficiency in the Iranian industrial sector. Our model estimated short run income and price elasticity as respectively 0.33 and 0.08. The UEDT has a great impact on energy demand change over the time spam (13531391). This impact is greater than that of the income and price impacts. We also observe that demand for energy in the industrial sector is more sensitive to the level of activities (value added) than price.