شناسایی و اولویت‌بندی مولفه‌های ارتقاء سواد رسانه‌ای دانشجویان در فضای مجازی بر اساس الگوی آمیخته بازاریابی اجتماعی

گسترش سریع اینترنت، تنوع رسانه‌های نوظهور و دسترسی آسان همگان به فضای مجازی ازجمله عواملی است که اهمیت و ضرورت سواد رسانه‌ای در فضای مجازی را نشان می‌دهد. دانشجویان نیز به‌عنوان بخشی از افراد جامعه که با فضای مجازی در ارتباط هستند، نیازمند سواد رسانه‌ای هستند. لذا این پژوهش به بررسی راهکارها و مولفه های ارتقای سطح سواد رسانه ای دانشجویان در فضای مجازی می پردازد. این مولفه ها بر اساس الگوی آمیخته های بازاریابی اجتماعی شناسایی و اولویت بندی شده است. راهبرد این پژوهش آمیخته متوالی-اکتشافی است که در مرحله اول، برای تحلیل داده‌های کیفی از روش تحلیل مضمون و در مرحله دوم، برای اولویت بندی کمّی آن مولفه ها از روش اهمیت - عملکرد استفاده شده است. جامعه آماری، خبرگان، استادان و متخصصان حوزه سواد رسانهای و فضای مجازی بودند که 14 نفر به‌صورت هدفمند برای مصاحبه انتخاب شدند. در مرحله میان‌پایه، 37 مضمون سازمان‌دهنده و 8 مضمون فراگیر احصاء و سپس شبکه مضامین مرتبط با سوال پژوهش ترسیم شد. همچنین در مرحله دوم، مضامین سازماندهنده به‌عنوان مولفه های اصلی ارتقای سواد فضای مجازی در نظر و بر اساس روش اهمیت_عملکرد پرسشنامه ای طراحی و از سوی نخبگان، استادان و مدرسان سواد رسانه ای تکمیل شد. مطابق با یافته‌های این تحقیق، «تبیین ضرورت تجزیه‌وتحلیل پیام‌های رسانه‌ای برای مخاطبان»، «در نظرداشتن مشخصات دانشجو در انتقال پیام»، «مخاطب محوری»، «اصلاحات سیاست‌های فناوری اطلاعات» و «اصلاحات سیاست‌های آموزشی» به‌عنوان چهار مولفه اولویت دار در حوزه فعالیت‌های اجرایی در خصوص ارتقای سواد فضای مجازی دانشجویان احصا گردید.

identifying and prioritizing the components of improving students’ media literacy in cyberspace based on social marketing mix model

the rapid spread of the internet, the diversity of emerging media, and the easy access to cyberspace are among the factors that show the importance and necessity of media literacy in cyberspace. students also need media literacy as a part of society who are connected with virtual space. therefore, this study examines enhancing the level of media literacy of students in cyberspace. identification and prioritization of these components has been done based on the pattern of social marketing mix. the strategy of this research is an exploratory sequential mixed method. first thematic analysis method has been used to analyze qualitative data and in the second stage, the importance-performance analysis has been used to quantitatively prioritize those components. the statistical population consisted of experts, professors and experts in the field of media and cyberspace literacy, of whom14were purposefully selected for interview. in the first stage, 313 basic themes, 37 organizing themes and 8global themes were counted and then a network of themes related to the research question was drawn. in the second stage, the organizing themes were considered for the importance-performance analysis of a questionnaire. according to the findings of this research, explaining the necessity of analyzing media messages for the audience, considering the student’s profile in the transmission of the message, centered audience, reforms of information technology policies and reforms of educational policies as four priority components in the field of executive activities regarding the promotion of virtual space literacy of students was counted.