ارائه چارچوبی برای تدوین چشم‌انداز مطلوب: مطالعه اسناد چشم‌انداز شرکت‌های برتر

چشم‌انداز که به‌عنوان نقطه شروع برنامه‌ریزی استراتژیک محسوب می‌شود، نقطه مطلوبی که سازمان در سایه دستیابی به آن بتواند اهداف خود را محقق کند و از طریق ایجاد مزیت رقابتی بقای سازمان را تضمین کند، لذا باوجود نیاز به نحوه تدوین چشم‌انداز مطلوب و کاربردی اما  چارچوبی منسجم برای تعریف اجزای چشم‌انداز مطلوب وجود ندارد که این تحقیق علاوه بر ارائه رویکردهای متفاوت در پی ارائه چارچوبی براساس چشم انداز شرکت های تجاری موفق در دنیا است. در این تحقیق چشم‌انداز 54 شرکت موفق در سال 2020 که در سایت فورچون رتبه‌بندی شده‌اند، مورد بررسی قرار گرفت و پس از تحلیل مضمون اسناد چشم‌اندازی شرکت‌ها به 162 کد اولیه احصاء شده که در قالب 24 کد دسته‌بندی شده‌اند و درنهایت 8 مفهوم کلیدی مشخص شد. سپس با توجه به نوع فرایند خلق مزیت رقابتی دو رویکرد سیستمی و سازمانی برای تدوین چشم‌انداز مشخص شد که در رویکرد سیستمی عناصر شامل ورودی‌ها (عناصر استراتژیک)، پردازش (عناصر عملیاتی)، خروجی‌ها(جایگاه، منطقه جغرافیایی، دامنه صنعت و جامعه هدف)، محیط( ذی‌نفعان)، بازخور(پاسخگویی) و در رویکرد سازمانی اعم از عناصر درون‌سازمانی (عناصر استراتژیک، عناصر عملیاتی و پاسخگویی) و برون‌سازمانی (جایگاه، منطقه جغرافیایی، دامنه صنعت، جامعه هدف و ذی‌نفعان) می‌باشد. در نهایت می توان گفت نوع رویکرد انتخابی برای تدوین چشم‌انداز بستگی نوع تفکر استراتژیک حاکم بر سازمان دارد و با توجه به شرایط سازمانی می­تواند گام به گام توسعه یابد.

providing a framework for formulating desirable vision components: studying top companies visions

vision is the starting point of strategic planning, a desirable point in which the organization can achieve its goals and ensure the survival of the organization by creating a competitive advantage, despite the need to formulate a desirable and practical vision, but there is no a coherent framework for defining vision components. this research seeks to provide different approaches to formulate the vision of successful companies in the world. in this study, the visions of 54 successful companies in 2020, which are ranked on the fortune site, were examined, and after analyzing the content of the companies’ vision documents, 162 initial codes were counted, which were classified into 24 codes, and finally 8 key concepts were identified. then, according to the type of competitive advantage creation process, both systemic and organizational approaches for vision development were identified. in the systematic approach, elements including inputs (strategic elements), processing (operational elements), outputs (location, geographical area, industry scope and target community), environment (stakeholders), feedback (accountability) and in the organizational approach including internal organizational elements (strategic elements, operational and accountability elements) and external organizational (location, geographical area, industry, target community and stakeholders). finally, we can say. the type of approach chosen to formulate a vision depends on the type of strategic thinking that governs the organization and according to organizational conditions, it can be developed step by step.