تاثیر رایحه‌درمانی با اسانس اسطوخودوس بر افسردگی، اضطراب و استرس بیماران همودیالیزی: کارآزمایی بالینی

مقدمه: افسردگی، اضطراب و استرس در بیماران همودیالیزی شیوع بالایی دارد و باعث کاهش کیفیت زندگی و سلامت روان شده و موجب اختلال عملکرد آن‌ها در ابعاد گوناگون می­گردد. رایحه درمانی یکی از شاخه­های طب مکمل می‌باشد؛ که در بعضی مطالعات اثرات ضداضطرابی آن بررسی شده است. هدف: تعیین تاثیر رایحه‌درمانی با اسانس اسطوخودوس بر افسردگی، اضطراب و استرس بیماران همودیالیزی. روش: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی‌شده بود؛ که با 60 بیمار تحت درمان همودیالیز در سال 1393 در تهران انجام شد. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند. برای سنجش میزان افسردگی، اضطراب و استرس، از مقیاس استاندارد depression anxiety stress scales-21 استفاده شد. در گروه مداخله از بیماران درخواست شد که دستمال آغشته به سه قطره اسانس اسطوخودوس را به مدت یک ساعت در حین انجام فرایند همودیالیز استنشاق کنند. بعد از 4 هفته مجدداً میزان افسردگی، اضطراب و استرس سنجیده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌ افزار spss نسخه 14 و آزمون­های آماری مجذورکای، ویلکاکسون و من‌ویتنی انجام شد. یافته‌ها: 33 نفر (60 درصد) از شرکت کنندگان مرد و 53 نفر (4/96 درصد) متاهل بودند. پس از انجام مداخله، نمرات افسردگی (001/0p<) و استرس (04/0p<) در گروه مداخله به طور معنی‌داری نسبت به گروه شاهد کاهش پیدا کرده بود؛ اما کاهش نمره اضطراب معنی­دار نبود. نتیجه‌گیری: رایحه‌درمانی با اسطوخودوس می­تواند منجر به کاهش افسردگی و استرس در بیماران همودیالیزی شود. بنابراین می­توان از این روش به عنوان یک روش مکمل که عارضه­ای ندارد بهره برد.