عوامل موثر بر پذیرش نظام ارجاع توسط بیماران: یک مطالعه کیفی

زمینه و هدف: نظام ارجاع یکی از اصول و مبانی خدمات مراقبت بهداشتی اولیه است. یکی از مهم ترین چالش ها و مشکلات نظام ارجاع عدم اطلاع مردم و بیماران از ماهیت، خدمات و مزایای آن می باشد. هدف این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر پذیرش نظام ارجاع توسط بیماران بود.روش کار: این مطالعه کیفی به روش تحلیل چارچوبی (ساختاری) در سال 1400 انجام شد. مشارکت کنندگان 18 نفر از صاحب نظران حوزه نظام ارجاع و 14 نفر از بیماران ارجاع شده به بخش های سرپایی و بستری مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. از مصاحبه نیمه ساختاریافته برای جمع آوری داده ها و از نرم افزار maxqda جهت آنالیز داده ها استفاده شد.نتایج: بر اساس یافته های پژوهش حاضر عوامل موثر بر پذیرش نظام ارجاع توسط بیماران عبارتند از: 1. عوامل مرتبط با تولیت و حاکمیت نظام سلامت (مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، سطح‌بندی مناسب خدمات سلامت، بیمار محوری، قوانین و مقررات)؛ 2. عوامل مرتبط با دسترسی (مالی، فیزیکی و فرهنگی)؛ 3. عوامل مرتبط با ارائه‌دهندگان خدمات (اعتماد به کادر بهداشت و درمان، مهارت های حرفه‌ای ارائه‌دهندگان خدمات، مهارت های رفتاری و ارتباطی ارائه‌دهندگان خدمات)؛ 4. عوامل مرتبط با فرآیند ارائه خدمات (کیفیت ارائه خدمات، توجه به خواسته‌ها و نیازهای بیماران، استفاده از فناوری در ارائه خدمات، نظارت بر ارائه خدمات، پوشش خدمات)؛ 5. عوامل مرتبط با گیرنده خدمات (رضایت‌مندی، آموزش، آگاهی و اطلاع‌رسانی).نتیجه گیری: با توجه به اهمیت و نقش کلیدی بیماران در موفقیت نظام ارجاع، بایستی برنامه ریزان و سیاست گذاران حوزه سلامت بر عوامل شناسایی شده در این پژوهش توجه ویژه ای معطوف نمایند.

Factors Affecting the Acceptance of the Referral System by Patients: A Qualitative Study

Background and Aim: Referral system is one of the principles and foundations of primary health care services. One of the most important challenges and problems of the referral system is the lack of knowledge of people and patients of its nature, services and benefits. The purpose of this study was to identify the factors affecting the acceptance of the referral system by patients.Materials and Methods: This was a qualitative study conducted in 2021 using the framework (structural) analysis method. The participants were 18 experts in the field of referral system and 14 patients referred to the outpatient and inpatient wards of Imam Khomeini Hospital Complex in Tehran selected by purposive sampling. Data were collected by Semistructured interviews and analyzed using the MAXQDA.Results: Based on the findings in this study, Factors influencing the acceptance of the referral system by patients were found to be the following: (1). Factors related to the stewardship and governance of the health system (responsibility and accountability, appropriate levels of health services, patientcentered care, and rules and regulations); (2). Factors related to the health services access (financial, physical and cultural); (3). Factors related to service providers (trusting healthcare staff, professional skills of service providers, and their behavioral and communication skills); (4). Factors related to the service delivery process (quality of service delivery, attention to patients #39; wants and needs, use of technology in service delivery, monitoring service delivery, and service coverage); (5). factors related to the recipients of the services (satisfaction, education, awareness and communication).Conclusion: Considering the importance and key role of patients in the success of the referral system, health planners and policy makers should pay special attention to the factors identified in this study.