عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی با رویکرد آنالیز چند سطحی در جمعیت کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد

زمینه و هدف: بیماری‌های قلبی عروقی (cvd) عامل بیشترین مرگ‌ومیر در جهان است و در سال 17/3میلیون نفر در اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند که بیش از 75% از این مرگ‌ها در کشورهای کم و متوسط درآمد رخ می‌دهد. گرچه مطالعات گسترده ای در تعیین عوامل خطر این بیماری ها صورت گرفته اما مطالعات محدودی جهت بررسی این عوامل با روش چند سطحی صورت گرفته است. هدف از این مطالعه تعیین عوامل خطر بیماری قلبی عروقی با استفاده از رویکرد چندسطحی و مقایسه عملکرد رگرسیون لجستیک چند سطحی و معمولی در تعیین عوامل خطر بیماری قلبی عروقی در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد با توجه به ساختار سلسله مراتبی داده ها می باشد.روش کار: مطالعه حاضر به صورت موردی شاهدی با 1091نمونه از مطالعه همگروهی آینده نگر persian cohort study in mashhad university of medical sciences در سال 1397 طراحی شد. گروه مورد152 نفر از افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی با تشخیص قطعی می باشند و 939 نفر از میان کارکنان، افرادی که تا آن زمان هم چنان به بیماری قلبی عروقی دچار نشده‌اند به ‌عنوان شاهد (control) وارد مطالعه شده اند که هر دو گروه به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. بعد از جمع‌آوری اطلاعات، داده‌ها وارد نرم‌افزار stata شد و مورد تجزیه ‌و تحلیل آماری قرار گرفت. جهت توصیف متغیرها از فراوانی و درصد و در تحلیل از آنالیز رگرسیون لجستیک تک سطحی و دو سطحی در سطح 0/05= α استفاده شده است. نتایج: آنالیز چندگانه نشان داد که متغیرهای پرفشاری خون، مصرف سیگار، قند خون ناشتا و کلسترول جزو عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی محسوب شده و ارتباط معنی داری با این بیماری دارند. در مدل رگرسیون لجستیک دو سطحی، نسبت شانس ابتلا به بیماری قلبی عروقی در افراد مبتلا به پرفشاری خون 3/93 برابر افراد با فشار خون نرمال با فاصله اطمینان (6/28- 2/64) به دست آمد. خطر مذکور در افراد مصرف کننده سیگار (1/11-3/09) 1/85 برابر غیرسیگاری ها بود. همچنین، در افرادی که قندخون ناشتا آنها بالابود (دیابت ناشناخته/دیابت کنترل نشده) نسبت شانس ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی (6/18- 1/18) 2/7 برابر افراد نرمال به دست آمد. متغیرهای نمایه توده بدنی، ابتلا به دیابت (کنترل شده یا نشده)، تری گلیسیرید از نظر آماری معنی دار نبودند. نتیجه گیری: در این مطالعه نشان داده شد که انتخاب مدل آماری می تواند بر نتایج به دست آمده از یک مجموعه داده تاثیرگذار باشد. همچنین نتایج این مطالعه نشان دهنده شیوع بالای برخی عوامل خطرساز بیماری قلبی عروقی در کارکنان می باشد. نکته بسیار مهم در مطالعه فوق پایین بودن فعالیت فیزیکی کارکنان و بالتبع آن افزایش اضافه وزن و چاقی خواهد بود.

Assessment of Cardiovascular Diseases Risk Factors in the Staff of Mashhad University of Medical Sciences Using on a Multilevel Analysis Approach

Background and Aim: Cardiovascular diseases (CVD) are the leading cause of death globally, causing annually 17.3 million deaths, more than 75% of these deaths occurring in the low and middleincome countries. Although extensive studies have been conducted to determine the risk factors for these diseases, limited studies have been performed to investigate these factors using a multilevel analysis method. The aim of this study was to determine the CVD risk factors in the staff of Mashhad University of Medical Sciences using a multilevel analysis approach, as well as compare the application of the conventional and multilevel logistic regressions in doing this according to the hierarchical structure of the data.Materials and Methods: This was a casecontrol study including a total of 1091 randomly selected individuals from among the people in a prospective cohort study, namely, the ldquo;PERSIAN Cohort Study in Mashhad University of Medical Sciences rdquo; in 2018. The case group included 152 patients with a definite diagnosis of CVD and the control group 939 staff members not suffering at the time from CVD. Data analysis was done using the STATA software. Data analysis (based on frequencies and percentages) was done using oneway and twolevel logistic regression analysis at alpha; = 0.05.Results: Multivariate analysis showed that hypertension, smoking, fasting blood sugar and cholesterol were among the cardiovascular risk factors with a significant relationship with the disease. Based on the twotier logistic regression model, the odds ratio for CVD in the hypertensive patients was 3.93 times that in individuals with a normal blood pressure with a confidence interval of 2.646.28. The risk in smokers was 1.85 (1.113.09) times that in nonsmokers. The CVD odds ratio in individuals with a high fasting blood glucose level (undiagnosed/uncontrolled diabetes) was 2.7 (1.186.18) times that in those with a normal blood pressure. There were no statistically differences between the case and control groups as regards the other variables ─ body mass index, diabetes (controlled or uncontrolled), or blood triglyceride level. Conclusion: The findings show that statistical model selection can influence the results of data analysis in a dataset. It should be noted that the results of this study indicate a high prevalence of some cardiovascular risk factors among the staff. Another crucial point in this study is that the level of physical activity of the staff was found to be low, which would result in increased risk of overweight and obesity.