اثربخشی مداخله شناختی رفتاری خانواده محور بر رضایتمندی زوجیت و تعامل والدکودک مادران دارای کودک با نشانگان بالینی اختلال وسواسی جبری

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بهبود نشانگان کودک مبتلا به اختلال وسواسی جبری، روابط بین والدین و کودک، و رضایتمندی زوجیت والدین با کمک مداخله‌ شناختی رفتاری خانواده محور انجام شد.روش کار: ﭘﮋﻭﻫﺶ حاضر، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﺍﯼ ﻧﻴﻤﻪﺗﺠﺮﺑﻲ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ انتخاب ﺗﺼﺎﺩﻓﻲ ﺁﺯﻣﻮﺩﻧﻲ ﻫﺎ ﺩﺭ دو ﮔﺮﻭﻩ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﻭ کنترل، ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﭘﻴﺶﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﺲﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺳﺖ. جامعه پژوهش حاضر، کلیۀ دانش‌آموزان 9 تا 12 ساله شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 1394-1395 شهر تهران بودند که به دلیل مشکلات وسواسی جبری به مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره مراجعه کرده بودند و از میان آنان 28 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. مادران پرسش‌نامه‌های مقیاس اضطراب اسپنس (فرم والد)، پرسش‌نامه ارتباط والد فرزند و پرسش‌نامه رضایتمندی همسران افروز (فرم کوتاه) و کودکان مقیاس اضطراب اسپنس(فرم کودک) را در دو نوبت پیش‌آزمون و پس‌آزمون تکمیل کردند.برنامه مداخله به طور کلی در 22 جلسه؛ 8 جلسه گروهی برای مادران، 8 جلسه بازی درمانی انفرادی برای کودک و 2 جلسه اختصاصی برای هر خانواده به شیوه شناختی رفتاری برگزار شد. نتایج: تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که برنامه مداخله شناختی رفتاری خانواده محور در بهبود رضایتمندی زوجیت و تعامل والد کودک و همچنین کاهش اضطراب کودک موثر بوده است (p<0.01).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که برنامه مداخله شناختی رفتاری خانواده محور منجر به بهبود روابط والدین و کودک مبتلا به اختلال وسواسی جبری و رضایتمندی زوجیت و کاهش اضطراب این کودکان و والدین می‌گردد.

Effectiveness of Family-Based Cognitive-Behavioral Therapy on Marital Satisfaction and Parent-Child Interaction Among Mothers of Children with Clinical Symptoms of Obsessive-Compulsive Disorder

Background and Aim: This study aimed to improve the symptoms of children with obsessivecompulsive disorder (OCD), relationships between parents and children, and marital satisfaction using the familybased cognitivebehavioral therapy (CBT). Materials and Methods: This was a quasiexperimental pretestposttest research. The statistical population was all of the 9 to 12yearold school students suffering from OCD who had consulted the Psychological and Consultation Services Center during academic year 20152016 in the city of Tehran. A sample of 28 students selected randomly were assigned to an experimental and a control group. The following questionnaires were completed initially (pretest) and finally (posttest): 1. Questionnaires completed by the mothers of the children: the Spence Anxiety ScaleParent Form, the ParentChild Relationship Questionnaire and the Afrooz Marital Satisfaction Questionnaire (short form); 2. The questionnaires completed by the children: the Spence Childrenchr('39')s Anxiety Scale. The intervention program was designed based on CBT and included 22 sessions, eight group sessions for mothers, eight individual play therapy sessions for children, and two specific sessions for each family.Results: Data analysis using multivariate analysis of covariance showed that familybased cognitivebehavioral therapy was effective in improving marital satisfaction and parentchild interaction as well as reducing child anxiety (p <0.01).Conclusion: Based on the findings, it can be concluded that familybased cognitivebehavioral therapy intervention may lead to improved relationship between parents and children with obsessivecompulsive disorder and marital satisfaction, as well as reduced anxiety of these children and their parents.