وضعیت پراکنش کنه های سخت ناقلین تب خونریزی‌دهنده کریمه -کنگو دام های مناطق مرزی شمال غرب ایران

زمینه و هدف: کنه های سخت از مهمترین انگل های خون خوار اجباری و خارجی مهره داران می باشند که باعث پراکنش انتقال بسیاری از عوامل بیماری زا از جمله بیماری های آربو ویروسی، بورلیایی، ریکتزیایی و...می شوند. این مطالعه به منظور تعیین وضعیت کنه های سخت ناقلین تب خونریزی دهنده کریمه - کنگو انجام شد.روش کار: این مطالعه به صورت توصیفیمقطعی در شهرستان های اهر و کلیبر استان آذربایجان شرقی انجام شد. با توجه به وجود دو منطقه کوهستانی و جنگلی مناطق مورد مطالعه به صورت خوشه ایتصادفی انتخاب و نمونه گیری به روش مستقیم و با پنس از روی حیوان انجام شد، نمونه های جمع اوری شده با استفاده از کلید های شناسایی معتبر تشخیص داده شدند.نتایج: در این مطالعه 1400 دام (1000 راس گوسفند ،200 راس بز، 180 راس گاو، 20 راس گاومیش) مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد دام 2022 عدد کنه سخت جدا گردید که به طور متوسط میزان آلودگی کنه در هر راس دام 1.44 عدد بود و به تفکیک دام، در هر راس گاو (9.25)، گاومیش (0.9)، (گوسفند (0.32) و بز (0.11) عدد بود. کنه های صید شده شامل 498 عدد (24.63%) نر، 741 عدد (36.65%) ماده و 782 عدد (38.67%) نمف و یک عدد لارو بودند. از نظر تنوع کنه های صید شده مرکب از چهار جنس هیالوما (88.82%)، ریپی سفالوس(8.8%)، درماسنتور(1.58%) و همافیزالیس (0.8%)، بودند که از جنس هیالوما سه گونه هیالوما آناتولیکوم (39.22%)، هیالوما مارژیناتوم (9.15%)، هیالوما آسیاتیکوم (0.69%)، سایر هیالوما (1.04%)، نمف هیالوما (38.67%) و یک عدد لارو (0.05%)، از جنس درماسنتور گونه مارژیناتوس (1.58%)، از جنس ریپی سفالوس دو گونه ریپی سفالوس بورسا (5.19%) و ریپی سفالوس سانگینوس (3.61%)، از جنس همافیزالیس3 گونه همافیزالیس سولکاتا (0.59%)، همافیزالیس پونکتتا (0.15%) و همافیزالیس کانسینا (0.05%) شناسایی گردیدند.نتیجه گیری: با توجه به این که کنه هیالوما فون غالب منطقه بوده و این جنس در انتقال انواع عوامل بیماریزا از جمله تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، بابزیوز، تیلریوز، آناپلاسما و ... نقش مهمی را ایفا می نماید. لازم است مرکز مدیریت بیماریهای واگیر استان و اداره دامپزشکی با همکاری سایر ارگان ها تمهیدات لازم را جهت مبارزه با آنها انجام دهند.

The Distribution of Hard Ticks as a Vector of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever in the Border Areas in the North West of Iran

Background and Aim: Ixodidae (hard ticks) are obligate bloodfeeders of vertebrates with majorroles in transmission of pathogenic microorganisms including theileriosis, babesiosis and CCHF virus, as well as relapsing fever, to domestic animals and humans. This study was conducted to determine the distribution of ixodidae species, vectors of CrimeanCongo hemorrhagic fever (CCHF), in the border areas in North West of Iran.Materials and Methods: This was a descriptive crosssectional study conducted in Ahar and Kaliybar Counties, East Azarbaijan Province, Iran. Randomized cluster sampling was done in villages in the forest and mountainous regions. Ticks were isolated by forceps from the animals, kept in sampling tubes and transferred to the laboratory. Then the tick samples were identified using taxonomical keys.Results: A total of 2022 hard ticks were isolated from 1400 head of livestock (1000, 200, 180 and 20 head of sheep, goat, cow and buffalo, respectively). On the average, the infestation rate was 1.44 per head of cattle ─ 0.11% in goats, 0.32% in sheep, 0.90% in buffaloes, 9.25% cows. Out of the ticks isolated, 498 (24.63%) were male, 741 (36.65%) were female and 782 (38.67%) nymph, plus one larva. The ticks belonged to the lxodidae family, including four genera: Hyalomma (88.82%, with the following three species: Hyalommaanatolicum (39.22%), Hyalommamarginatum (9.15%) and Hyalommaasiaticum (0.69%)); Rhipicephalus (8.8%); Dermasentor (1.58%); and Haemaphisalis (0.8%). The others identified were Hyalomma nymph (38.67%), Hyalomma sp. (1.04%) and Hyalomma larva (0.05%), Rhipicephalus bursa (5.19%), Rhipicephalussanguineus (3.61%), Dermasentor marinates(1.58%), Haemaphisalissulcata (0.59%), and Haemaphisalispunctata (0.15%), as well as Haemaphisalisconcinae (0.05%). Hyalommaanatolicum was the dominant species. Conclusion: The dominant tick species in the regions studied was Hyalommaanatolicum, a tick having a major role in transmission of many disease vectors including CCHF, ovin babesiosis, theileriosis, anaplasmosis, ehrlichiosis, etc. It is essential that the provincial Contagious Disease Center and Veterinary Department take appropriate action with the collaboration of other relevant departments to combat the tick.