رابطه خلق و عاطفه با رفتار جامعه یار سازمانی و غیبت شغلی در کارکنان چهار کارخانه بزرگ صنعتی، رویکرد چند سطحی

زمینه و هدف: یکی از مسایل مورد توجه روان‎شناسان صنعتی و سازمانی، مطالعه خلق و عاطفه در محیط‎های کاری است. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه خلق و عاطفه در سطح فردی و گروهی با رفتار جامعه یار سازمانی (رفتار مدنی سازمانی) و غیبت شغلی در محیط کار بود.مواد و روش‌ها: نوع مطالعه همبستگی بود و جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان شرکت‎های پلی‎اکریل اصفهان، دی‎ام‎تی اصفهان، ذوب‎آهن اصفهان و مجتمع فولاد مبارکه اصفهان در سال 1387 تشکیل می‌دادند (تعداد کل افراد جامعه 14985 نفر) که در طول یک سال کاری خود، سابقه غیبت غیر مجاز داشتند. 35 گروه (تعداد کل نمونه 347 نفر) به طور تصادفی از بین گروه‎های کاری این کارخانه‎ها انتخاب شدند. این گروه‎ها از گروه‎های دست نخورده سازمانی بودند که بر اساس فعالیت‎های سازمانی شکل گرفته بودند. پرسش‎نامه‎های عاطفه شغلی، عاطفه مثبت و منفی، رفتار جامعه یار سازمانی و همچنین، اطلاعات آرشیوی مورد استفاده قرار گرفت. روش تحلیل درون‎گروهی و بین‎گروهی و همچنین رگرسیون معمولی و سلسله مراتبی استفاده گردید.یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که در سطح فردی، غیبت شغلی با حال و هوای عاطفی مثبت، رابطه منفی و با حال و هوای عاطفی منفی، رابطه مثبت و رفتار مدنی سازمانی با حال و هوای عاطفی منفی رابطه منفی و معنی‎دار دارد. در سطح گروهی نیز رفتار غیبت شغلی با حال و هوای عاطفی مثبت گروه، رابطه منفی و با حال و هوای عاطفی منفی گروه رابطه مثبت و معنی‎دار داشت.نتیجه‌گیری: در سطح تحلیل فردی، در کارکنانی که عضو گروه‎هایی بودند که واکنش‎های عاطفی مشابه به خودشان دارند، به دلایل اثرات گروهی، رابطه قوی‎تری بین عاطفه و غیبت وجود داشت.